Powiat Inowrocławski: Jan Chrzciciel z Piasków

Prawdopodobnie najstarsza zachowana w Powiecie Inowrocławskim kapliczka znajduje się w Piaskach koło Kruszwicy. Czy aby jednak najstarsza?    

Pod koniec lat 60. XX wieku do wsi przyjechali historycy sztuki opracowujący kolejny tom Katalogu Zabytków Sztuki. Na dłużej zatrzymali się przy kościele, skrywającym interesujące wyposażenie.

Podeszli także do drewnianej kapliczki, która musiała ich zaciekawić swoim niecodziennym, archaicznym wyglądem. Oskar Kolberg już 100 lat wcześniej zauważył, że „koło Radziejowa, Kruszwicy, Inowrocławia figury murowane od podstawy wznoszą się”.

W krajobrazie urodzajnych Czarnych Kujaw kapliczki były murowane. Inwentaryzatorzy wykonali dokumentację fotograficzną obiektu, który datowali na wiek XIX. Odnaleziona w Piaskach kapliczka jest jedyną odnotowaną w inowrocławskim tomie katalogu wydanego w 1974 r.. Na archiwalnym zdjęciu widzimy otoczoną drewnianym płotkiem kapliczkę słupową, zwieńczoną latarnią, w której umieszczono drewniana rzeźbę, błędnie zidentyfikowaną jako św. Jan Nepomucen.

W 1998 r. kapliczkę w Piaskach odkrył na nowo Jarosław Kozłowski, archeolog z Muzeum im. Jana Kasprowicza. W swoim zestawieniu uznał ją za najbardziej interesującą w tej części Kujaw.

Ludowa drewniana figurka św. Jana Chrzciciela, obleczonego w charakterystyczne futro i wspierającego się na lasce w formie krzyża, została umieszczona w kapliczce w Piaskach w XIX w.

Dlaczego właśnie św. Jan Chrzciciel? Pewnie dlatego, że był to święty chroniący pola od gradu. W Piaskach ten właśnie święty cieszył się wyjątkowym kultem, a miejscowy kościół nosi jego imię.

W czasie II wojny światowej figurka została ukryta, a bardziej precyzyjnie pisząc - zakopana. Pierwotny słup, mieszkanie świątka od XIX w., zniszczyli niemieccy okupanci. Tuż po zakończeniu wojny mieszkańcy Piasków wyciosali nowy czworoboczny pal, na którym wznieśli latarnię - domek dla ocalonego świątka.

Wiele lat później, znany z fotografii drewniany płotek, zastąpili żeliwnym ogrodzeniem, a daszek obili ocynkowaną blachą. Minęły kolejne lata. W tym roku sąsiedzi św. Jana wspólnymi siłami odnowili kapliczkę. Korzystając z pierwotnego wzoru sporządzili nowy słup i nowy daszek. Kapliczkę ustroili wielobarwnymi wstążkami. Słupowa kapliczka w Piaskach wygląda jak nowa. Jest nowa, a jednocześnie najstarsza w Powiecie Inowrocławskim. Odtworzona z pietyzmem przez mieszkańców Piasków.

Tylko św. Jan Chrzciciel pozostał niezmieniony. Nadal unosi rękę, odganiając gradowe chmury, a może i błogosławi przechodzącym i przejeżdżającym.  

[DAWNY]1663409608156[/DAWNY]

[ZT]21431[/ZT]

[ZT]21426[/ZT]

[ZT]21421[/ZT]