Kamienica, którą dziś prezentujemy, została zbudowana w 1900 roku przy ulicy Niepodległości (dawniej Świerczewskiego nr 24) jako budynek mieszkalny wielorodzinny. W dokumentacji pojawia się rok 1899, kiedy to działka miała powierzchnię 14–15 m². W 1902 roku odnotowano nowy budynek przy Bahofstr. 32.
W 1900 roku zabudowa nieruchomości obejmowała dom mieszkalny ze skrzydłem bocznym, stajnię z pralnią, warsztat, warsztat boczny oraz magazyn. W dokumentach z lat 1899–1939 jako właściciel figuruje ślusarz Richard Strehlau, natomiast od 1939 roku – Anna Chmielewska. Budynek frontowy został wzniesiony przez budowniczego Kopańskiego.
W 1932 roku w kamienicy mieściła się restauracja oraz siedem mieszkań, w których mieszkało 27 lokatorów. Do budynku przynależał również ogród o powierzchni 790 m².
Kamienica została wzniesiona w stylu historyzmu, który czerpał inspiracje z wcześniejszych epok architektonicznych. Jej fasada, bogata w detale charakterystyczne dla klasycyzmu i neorenesansu, podkreśla reprezentacyjny charakter budowli. Na szczególną uwagę zasługują symetryczna kompozycja elewacji, boniowanie parteru, ozdobne naczółki nad oknami oraz dekoracyjne pilastry międzyokienne. Elementy charakterystyczne dla historyzmu, takie jak ryzalit zwieńczony szczytem oraz ażurowe balustrady balkonów, nadają budynkowi monumentalny i elegancki wygląd.
Styl historyzmu był wyrazem fascynacji przeszłością i próbą jej odtworzenia w nowoczesnym kontekście. Budowle wznoszone w tym stylu, choć inspirowane dawnymi epokami, często dostosowywano do nowych technologii budowlanych, takich jak wykorzystanie żeliwa, stali czy szkła.
W przypadku tej kamienicy można dostrzec wpływy neorenesansu, widoczne w harmonijnych proporcjach i ozdobnych detalach, a także elementy klasycyzujące, podkreślające elegancję i symetrię bryły. Jest to budowla, która nie tylko pełniła funkcję użytkową, ale również stanowiła wyraz estetycznych aspiracji swojej epoki.
Budynek miał kubaturę 1848,9 m³ oraz powierzchnię użytkową 577,9 m².Został usytuowany kalenicowo wzdłuż pierzei ulicznej, założony na planie litery „L”. Oficyna była parterowa, murowana z cegły. Na działce znajdował się również budynek tylny – dawna kuźnia.
Budynek frontowy miał trzy kondygnacje, był murowany, tynkowany i podpiwniczony. Elewacja frontowa miała siedem osi z bramą przejazdową pośrodku.
Część centralna była podkreślona jednoosiowym, płytkim ryzalitem zwieńczonym szczytem. Parter został boniowany. Okna pierwszego piętra zamknięto naprzemiennie trójkątnymi i półkolistymi naczółkami, natomiast nad oknami drugiego piętra znajdowały się proste nadokienne gzymsy wsparte na konsolkach. Artykulację pionową podkreślały pilastry międzyokienne.
Po bokach, na pierwszym piętrze, znajdowały się dwa balkony z metalową, ażurową balustradą. Ścianka attykowa przesłaniała dach od frontu i była zwieńczona metalową balustradką. Dach był dwuspadowy, niski, pokryty papą.
Zachowała się oryginalna stolarka drzwiowa i okienna. Na szczególną uwagę zasługuje żelazna, ozdobna krata w bramie wejściowej.
Wnętrze budynku miało układ dwutraktowy. Zachowała się drewniana klatka schodowa z balustradą tralkową oraz płycinowe drzwi wewnętrzne. Piwnice były sklepione odcinkowo na dźwigarach, a więźba dachowa wykonana z drewna.
Budynek wyposażono w oświetlenie elektryczne, częściowe ogrzewanie centralne etażowe oraz kanalizację.
Materiały archiwalne
Księgi wieczyste miasta Kruszwicy, Państwowe Biuro Notarialne w Inowrocławiu.
Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Oddział w Inowrocławiu – akta katastralne miasta Kruszwicy od 1910 roku.
WAPOT Inowrocław – akta miasta Kruszwicy.
Studium urbanistyczno-konserwatorskie, PKZ Toruń, 1977.
Dokumentacja z 1978 roku, opracowana przez Barbarę Sadurską.
Wiktor Najder – wykonawca dokumentacji fotograficznej.
Rys. Janina Filipska
[ZT]40269[/ZT]
[ZT]40261[/ZT]
[ZT]40263[/ZT]
0
0
0
0
0
0
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz