Jednym z zaskakujących momentów obecności Kruszwicy w popkulturze był odcinek kultowego serialu Stanisława Barei „Zmiennicy”. W jednej ze scen bohaterowie wspominają o Kruszwicy w kontekście podróży, czyniąc tym samym z miasta część rzeczywistości PRL-owskiej satyry. Choć nie pojawia się w obrazie dosłownie, samo wspomnienie nazwy wpisuje Kruszwicę w szerszy obszar świadomości społecznej lat 80. Zapraszamy na I część naszego cyklu dotyczącego obecności Kruszwicy w filmie i literaturze.
Zwycięska Mysz Postępu i Tradycji – motyw Kruszwicy w serialu „Zmiennicy”
W jednym z epizodów serialu „Zmiennicy” autorstwa Stanisława Barei pojawia się nawiązanie do Kruszwicy i legendy o Popielu. Scenariusz zakłada, że w wyniku prac archeologicznych prowadzonych w połowie lat 80. XX wieku „wykazano niezbicie, że pierwszym zrywem ludowym w dziejach Polski było obalenie reakcyjnego reżimu marionetkowego władcy Popiela, idącego na smyczy zachodnioniemieckiej, przez postępowy nurt plebejski, reprezentowany przez rękodzielnika Piasta”.
W świetle tych ustaleń, Komitet Obchodu Założenia Kruszwicy decyduje się na ufundowanie pomnika przedstawiającego Zwycięską Mysz Postępu i Tradycji – symbolicznego gryzonia, który miał odegrać rolę w obaleniu Popiela. Monument miał zostać umieszczony na cokole Mysiej Wieży w Kruszwicy.
W odcinku nie pojawia się jednoznaczna informacja, czy pomnik faktycznie stanął na planowanym miejscu. Pokazane są jednak komplikacje związane z jego transportem i symboliką. Ogon posągu został usunięty przez władze ze względu na jego niepożądany kształt przypominający literę „S”, co mogło zostać uznane za aluzję polityczną.
Dodatkowo, w trakcie transportu helikopterem dochodzi do niefortunnego zdarzenia – lina podtrzymująca rzeźbę zostaje przypadkowo odczepiona, a pomnik spada na taksówkę o numerze bocznym 1313. Wewnątrz pojazdu znajduje się jeden z bohaterów serialu – Stanisław Lesiak.
Motyw Kruszwicy w serialu ma charakter satyryczny i wpisuje się w typowy dla Barei sposób ukazywania rzeczywistości społeczno-politycznej PRL, łącząc wątki historyczne z groteskową narracją i krytyką systemu.
[NEKROLOGI]1743958599758[/NEKROLOGI]
[ZT]41069[/ZT]
[ZT]41066[/ZT]
[ZT]41061[/ZT]
[ZT]41060[/ZT]
0
0
0
0
0
0
Radny o skardze na Frejliszka: Nie mogłem postąpić soli
Mieszkanko dostał to będzie teraz wykonywał polecenia swego pana nie licząc się z nikim i niczym
gryf
20:13, 2025-09-11
Drony nad Polską – 19 naruszeń przestrzeni powietrznej,
Wschodnia flanka czyli bastion PiS więc można powiedzieć bóg tak chciał.
rudolf
20:07, 2025-09-11
PILNE: Rosyjskie drony nocą wleciały do Polski
Całe szczęście że nam błaszczak z pisuarami zakupili mobilne ołtarze jednak się sprawdziły
neo
20:04, 2025-09-11
Kobylniki. Dziś rozpoczynają się Ogólnopolskie Literack
Czy pisarz Batyr będzie ?
aleo
20:02, 2025-09-11
4 1
Twórczość filmowa Bareji wciąż żywa i nawet aktualnie bawi i śmieszy, a wątki rzeczywistości które pokazuje możemy i dziś spotkać w otaczającym nas świecie. Chciałbym też zwrócić uwagę, że wątki związane z Kruszwicą i j. Gopło występują nie tylko w literaturze, malarstwie, czy w filmie, ale także w muzyce o czym się mniej wspomina. Weźmy chociaż dwa przykłady, Władysław Żeleński ( notabene ojciec znanego Tadeusza Żeleńskiego znanego pisarza, krytyka teatralnego, znakomitego tłumacza literatury francuskiej za co we Francji dostał order Palm uniwersyteckich, popularnie nazywanego Boyem ) skomponował operę romantyczną pt. Goplana. Jest ona na bardzo dobrym poziomie Muzycznym, nawet była ona wystawiana w Warszawie bodajże w 2016 r i była dobrze przyjęta w środowisku muzycznym. Niestety ja nie spotkałem jej zapisu fonograficznego w Internecie może nowe Centrum Kultury postarałoby się o jej chociaż częściowe wystawienie. Na uwagę zasługuje też fakt, że brat kompozytora założył w Krakowie bardzo znaną pracownię witraży braci Żeleńskich, a w kościele w Chełmcach mamy bardzo piękne witraże z tej pracowni w stylu Młodej Polski. Delegacja twórców krakowskich których zaprosiłem do Kruszwicy i pokazywałem te witraże wypowiadali się o nich z uznaniem, należy jeszcze dodać, że kartony do nich projektował brat naszego Matejki.
Natomiast drugi przykład muzyczny związany z Kruszwicą jest z gatunku podkasanej muzy ten z pewnością zrobiłby furorę frekwencyjną w Ziemowicie. Teraz krótko opowiem jak cała rzecz się miała, dwa lata temu jesteśmy z żoną w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy na spektaklu poświęconym Piwnicy pod Baranami występowali tam między innymi wykonawcy Rybotycka i Wójcicki. W trakcie występu konferansjer zapowiada p. Wójcickiego który wykona piosenkę pt. Dziewica z Kruszwicy, ja w pierwszej chwili zaskoczony nachylam się do żony pytając, czy ja dobrze usłyszałem, ale ona potwierdziła że tak. Z tego wszystkiego nie zapamiętałem dokładnie treści tego utworu, ale po powrocie do domu zacząłem szukać w Internecie szybko ustaliłem, że po raz pierwszy wykonał ją p.Turnau podczas swoich występów w Inowrocławiu to była jego kompozycja, ale tekstu nie udało mi się znaleźć. Piosenka tego kompozytora była zarejestrowana na płycie. Będąc przy okazji w Toruniu w tamtejszym Empiku dobrze wyposażonym w utwory muzyczne chciałem ją kupić, jednak jej nie było. Miły sprzedawca przeszukiwał różne Empiki i dystrybutorów i też nie mógł nic znaleźć, może ktoś z czytelników mógłby ją udostępnić. Z tą piosenką jest też związane pewne zabawne zdarzenie, jak kiedyś o tej piosence opowiedziałem pewnej poważnej Damie z Kruszwicy ta załamała ręce i powiedziała mniej więcej tak " na miłość Boską niech pan tylko o tym nie pisze " a ja jak to ja, a dlaczego? I tu przytoczyła cały szereg argumentów " pan sobie nie zdaje sprawy co to będzie itd.... Może ktoś z internautów napisze jakie to powody kierowały kruszwicką Damą.
3 0
Piosenka "Dziewica z Kruszwicy" autorstwa Grzegorza Turnaua, z gościnnym udziałem Jacka Wójcickiego, pochodzi z albumu "Ino" wydanego w 2010 roku. Dama zapewne mogła się obawiać, że piosenka „Dziewica z Kruszwicy”, mająca zapewne żartobliwy lub frywolny charakter, zostanie odebrana jako szyderstwo lub banalizacja tej symbolicznej postaci – „dziewicy” kojarzonej z sacrum. W Kruszwicy jak wiadomo dawno sacrum braK!
1 0
To nie o mnie bo ja wtedy mieszkałam w Radziejowie
0 0
Pani Grażynko trudno o krótszy i dowcipniejszy komentarz do piosenki " Dziewica z Kruszwicy ".