Na kogo głosują kruszwiczanie? PiS czy PO? [25 lat głosowań]

Druga tura wyborów prezydenckich w 2025 roku ponownie wzmocniła polaryzację sceny politycznej. Mimo chwilowej szansy na wejście do II tury Sławomira Mentzena, wyborcy zdecydowali, że decydujący pojedynek odbędzie się między kandydatami Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej. Postanowiliśmy sprawdzić, jak wyglądało poparcie dla obu partii w Gminie Kruszwica na przestrzeni ostatnich 25 lat.

"Z jednej babki jesteście wnuki"

Mimo odwiecznego konfliktu, obie partie wywodzą się z tego samego politycznego źródła – najpierw była to Solidarność, a później Akcja Wyborcza Solidarność (AWS). Po rozpadzie tej centroprawicowej koalicji powstały Prawo i Sprawiedliwość oraz Platforma Obywatelska. Przez krótki czas obie formacje współpracowały w ramach tzw. POPiS-u, m.in. przed wyborami samorządowymi w 2002 roku.

Początkowo Platforma Obywatelska zajmowała się budowaniem programu opartego na liberalizmie gospodarczym i wartościach chrześcijańskich. Z czasem zaczęła przesuwać się w stronę poglądów centrolewicowych. Podobnie Prawo i Sprawiedliwość – mimo konserwatywnego światopoglądu – w zakresie polityki gospodarczej i społecznej prowadzi działania charakterystyczne dla partii lewicowych.

Popularny Kazik Staszewski ujął tę relację w swojej piosence Prosto, śpiewając: „Z jednej babki jesteście wnuki”.

Poparcie dla PiS w latach 2001-2025 w Gminie Kruszwica

Wybory parlamentarne 2001 - Prawo i Sprawiedliwość 235 głosów
Wybory samorządowe 2002 - Sejmik Województwa POPIS 8891 głosów
Wybory parlamentarne 2005 - Sejm PiS 1509 głosów
Wybory parlamentarne 2005 - Senat Radosław Sikorski PiS 1033 głosów
Wybory prezydenckie 2005 - Lech Kaczyński 1588 głosów I tura
Wybory Prezydenckie 2005 - Lech Kaczyński 3498 głosów II tura
Wybory Samorządowe 2006 - Do Rady Miejskiej w Kruszwicy 1055 głosów
Wybory Parlamentarne 2007 - Sejm PiS 1686 głosów
Wybory Parlamentarne 2007 - Senat PiS Kosma Złotowski 1243 głosów
Wybory Parlament Europejski 2009 - PiS 540 głosów
Wybory Prezydenckie 2010 - I tura Kaczyński Jarosław 2325 głosów
Wybory Prezydenckie 2010 - II Tura Kaczyński Jarosław 3185 głosów
Wybory Samorządowe 2010 - Lista Powiatowa PiS 1180 głosów
Wybory Parlamentarne 2011 - Sejm 1354 głosów
Wybory Parlamentarne 2011 - Senat 1650 głosów Adam Banaszak
Wybory Parlament Europejski 2014 - Lista PiS 832 głosy
Wybory Samorządowe 2014 - Sejmik Województwa PiS 839 głosów
Wybory Samorządowe 2014 - Rada Powiatu 1865 głosów
Wybory Prezydenckie 2015 - I tura Andrzej Duda 2147 głosów
Wybory Prezydenckie 2015 - II tura Andrzej Duda 3711 głosów
Wybory Parlamentarne 2015 - Sejm 2134 głosów PiS
Wybory Parlamentarne 2015 - Senat Jerzy Gawęda 2318 głosów
Wybory Samorządowe 2018 - Do Rady Miejskiej w Kruszwicy 1534 głosów
Wybory Samorządowe 2018 - Rada Powiatu 2453 GŁOSÓW
Sejmik Województwa 2018 - PiS Jolanta Kołodziej 2967
Wybory Parlamentarne 2019 - 3273 głosy lista PiS do Sejmu
Wybory Parlamentarne 2019 - 4480 głosów Senat Mikołaj Bogdanowicz
Wybory Parlament Europejski 2019 - Lista PiS 2675 głosów
Wybory Prezydenckie 2020 - I tura Andrzej Duda 4087 głosów
Wybory Prezydenckie 2020 - II tura Andrzej Duda 5067 głosów
Wybory Parlamentarne 2023 - Sejm PiS 3520 głosów
Wybory Parlamentarne 2023- Senat PiS 4778 głosów Mikołaj Bogdanowicz
Wybory Samorządowe 2024 - Sejmik Województwa 2189 głosów
Wybory Samorządowe 2024 - Powiat Inowrocławski 2051 głosów
Parlament Europejski 2024 - PiS 1649 głosów
Wybory Prezydenckie 2025 - PiS Karol Nawrocki I tura 2595
Wybory Prezydenckie 2025 - PiS Karol Nawrocki II tura 4861

Poparcie dla PO w latach 2001-2025 w Gminie Kruszwica
 

Wybory parlamentarne 2001 – Platforma Obywatelska: 326 głosów
Wybory samorządowe 2002 – Sejmik Województwa (komitet PO-PiS): 8891 głosów
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2004 – PO: 316 głosów
Wybory parlamentarne 2005 – Sejm – PO: 365 głosów
Wybory parlamentarne 2005 – Senat – Andrzej Kobiak (PO): 707 głosów
Wybory prezydenckie 2005 – I tura – Donald Tusk (PO): 1635 głosów
Wybory prezydenckie 2005 – II tura – Donald Tusk (PO): 2491 głosów
Wybory samorządowe 2006 – brak danych dla PO
Wybory parlamentarne 2007 – Sejm – PO: 1862 głosy
Wybory parlamentarne 2007 – Senat:
Ryszard Grobelski (PO): 3035 głosów
Jan Rulewski (PO): 1457 głosów
Zbigniew Pawłowicz (PO): 1293 głosy
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2009 – PO: 765 głosów
Wybory prezydenckie 2010 – I tura – Bronisław Komorowski (PO): 2981 głosów
Wybory prezydenckie 2010 – II tura – Bronisław Komorowski (PO): 3937 głosów
Wybory samorządowe 2010:
Rada Gminy – PO: 1246 głosów
Burmistrz – Tomasz Boczkowski (PO): 683 głosy
Rada Powiatu – PO: 1277 głosów
Sejmik Województwa – Ryszard Grobelski (PO): 3961 głosów
Sejmik Województwa – Mariusz Niedźwiecki (PO): 450 głosów
Wybory parlamentarne 2011 – Sejm – PO: 1896 głosów
Wybory parlamentarne 2011 – Senat – Jan Rulewski (PO): 2385 głosów
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2014 – PO: 498 głosów
Wybory samorządowe 2014:
Sejmik Województwa – PO: 1016 głosów
Rada Powiatu – PO: 294 głosy
Wybory parlamentarne 2015 – Sejm – PO: 1250 głosów
Wybory parlamentarne 2015 – Senat – Jan Rulewski (PO): 1816 głosów
Wybory prezydenckie 2015 – I tura – Bronisław Komorowski (PO): 2285 głosów
Wybory prezydenckie 2015 – II tura – Bronisław Komorowski (PO): 4002 głosy
Wybory samorządowe 2018 – Rada Powiatu – PO: 1413 głosów
Wybory parlamentarne 2019 – Sejm – PO: 1147 głosów
Wybory parlamentarne 2019 – Senat – Krzysztof Brejza (PO): 2946 głosów
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019 – PO: 2374 głosy
Wybory prezydenckie 2020 – I tura – Rafał Trzaskowski (PO): 2387 głosów
Wybory prezydenckie 2020 – II tura – Rafał Trzaskowski (PO): 4146 głosów
Wybory parlamentarne 2023 – Sejm (Koalicja Obywatelska) – KO: 2304 głosy
Wybory parlamentarne 2023 – Senat – Ryszard Brejza (KO): 3310 głosów
Wybory samorządowe 2024:
Sejmik Województwa – PO: 1272 głosy
Powiat Inowrocławski – PO: 1274 głosy
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024 – PO: 1526 głosów
Wybory prezydenckie 2025 – I tura – Rafał Trzaskowski (PO): 2406 głosów
Wybory prezydenckie 2025 – II tura – Rafał Trzaskowski (PO): 3852 głosy
 

PiS i PO na jednym wykresie

Czerwony PiS

Niebieski PO

Wyniki wyborcze PiS i PO/KO w Kruszwicy (2001–2025)

Analizowane dane prezentują liczbę głosów oddanych na kandydatów Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej (obecnie Koalicji Obywatelskiej) w poszczególnych wyborach przeprowadzonych w latach 2001–2025. Dane pochodzą z lokalnych protokołów wyborczych i obejmują głosy oddane w Kruszwicy (lub najbliższym okręgu, jeśli nie ma danych szczegółowych).

Punkt wyjścia – rok 2001
Pierwszym momentem, od którego rozpoczyna się wykres, są wybory parlamentarne w 2001 roku. Wówczas PiS i PO startowały oddzielnie i uzyskały odpowiednio:

PiS – 235 głosów

PO – 326 głosów

W 2002 roku, podczas wyborów samorządowych do sejmiku województwa, obie partie wystąpiły razem jako koalicja POPiS, zdobywając w całym okręgu łączną liczbę 8891 głosów. Niestety, brakuje danych archiwalnych oddzielnie dla samej Kruszwicy, co utrudnia jednoznaczną analizę lokalnych proporcji poparcia.

📈 Trendy i dynamika poparcia
📌 Prawo i Sprawiedliwość (PiS)
Po niskim starcie w 2001 roku, PiS notował stopniowy wzrost poparcia w latach 2005–2015, z istotnymi skokami podczas wyborów prezydenckich (np. Lech Kaczyński – 3498 głosów w II turze w 2005 roku).

Szczytowym momentem była II tura wyborów prezydenckich 2020, kiedy Andrzej Duda uzyskał aż 5067 głosów.

W ostatnich latach (2023–2025), notujemy utrzymujące się wysokie wartości, ale bez wyraźnego trendu wzrostowego – raczej stabilizacja.

📌 Platforma Obywatelska / Koalicja Obywatelska (PO/KO)
W początkach XXI wieku PO osiągała nieco lepsze wyniki niż PiS (np. Tusk – 2491 głosów w II turze 2005 roku).

Najsilniejszy wzrost poparcia PO nastąpił w latach 2010–2015, szczególnie w wyborach samorządowych i prezydenckich (Komorowski w 2015 – 4002 głosy).

Po 2015 roku wyniki PO/KO wykazują fluktuacje i spadki, ale nadal pozostają w granicach 2000–4000 głosów, co potwierdza znaczące, choć mniejsze niż PiS, poparcie w Kruszwicy.

W ostatnich wyborach prezydenckich (2025) Rafał Trzaskowski uzyskał 3852 głosy w II turze, co świadczy o stabilnym, choć nie dominującym elektoracie.

📌 Wnioski ogólne
Zarówno PiS, jak i PO/KO mają w Kruszwicy ugruntowane elektoraty, z wyraźnym prowadzeniem PiS od 2015 roku.

Największe różnice w poparciu pojawiają się w wyborach prezydenckich i parlamentarnych, natomiast wyniki samorządowe bywają bardziej zróżnicowane.

Zmieniające się trendy pokazują, że Kruszwica jest terenem, gdzie wyborcy potrafią zmieniać preferencje zależnie od typu wyborów i kandydatów.

Choć ogólnokrajowo PO i PiS przeplatały się we władzy, w Kruszwicy od 2015 roku nastąpiło wyraźne wypłaszczenie poparcia dla PO/KO, przy jednoczesnym systematycznym wzroście lub utrzymaniu przewagi PiS, zwłaszcza w wyborach parlamentarnych i prezydenckich. To wskazuje na trwałą dominację PiS w głosowaniu tożsamościowym, gdzie emocje i lojalność przewyższają np. niezadowolenie gospodarcze.

 Silna mobilizacja w wyborach prezydenckich. Zarówno w przypadku PiS (Duda 2020 – 5067 głosów), jak i PO (Komorowski 2015 – 4002 głosy, Trzaskowski 2020 – 4146), widać, że wybory prezydenckie najmocniej mobilizują elektoraty obu stron. Wyniki te są wyższe niż w jakichkolwiek innych typach wyborów, co pokazuje, że Kruszwiczanie bardziej angażują się w wybory bezpośrednie, niż partyjne.

Wysoka amplituda głosowań – od kilkuset do tysięcy. Zarówno PiS, jak i PO/KO w niektórych wyborach notują wyniki bliskie 300–500 głosów, a w innych przekraczają 4000–5000. 

PO lepiej wypada w II turach, PiS – stabilny w I. W danych widać, że kandydaci PO/KO znacząco zyskują między I a II turą (np. Tusk 2005: 1635 → 2491, Komorowski 2010: 2981 → 3937, Trzaskowski 2020: 2387 → 4146). Oznacza to, że elektorat centrowy i niezdecydowani są bardziej skłonni poprzeć PO/KO w drugiej turze. Tymczasem PiS w I turze zawsze startuje z mocnego pułapu.

Rzadkie sytuacje, w których PO wygrywało z PiS. PO wygrywało w Kruszwicy tylko kilka razy – m.in.: Sejm 2007 – PO: 1862, PiS: 1686.  Prezydent 2005 I tura – Tusk: 1635, Kaczyński: 1588. Prezydent 2010 I i II tura – Komorowski wyraźnie przed Kaczyńskim. Senat 2007 – Grobelski, Rulewski, Pawłowicz (wszyscy z PO) zdominowali listę. Od 2015 roku PiS nieprzerwanie wygrywa każdą kolejną rundę głosowań – co świadczy o wyraźnym przesunięciu elektoratu.

Europejskie wybory nie są „szczególne” – słabe PO.
Wbrew tezie o „proeuropejskości” PO, w wyborach do PE PiS i PO/KO osiągają zbliżone wyniki, z lekką przewagą PiS w ostatnich latach: 2019: PiS – 2675, PO – 2374. 2024: PiS – 1649, PO – 1526.

Wniosek główny

W ciągu ostatnich 25 lat w Gminie Kruszwica systematycznie przybywa wyborców Prawa i Sprawiedliwości, zwłaszcza od 2015 roku, podczas gdy poparcie dla Platformy Obywatelskiej/KO pozostaje względnie stabilne lub lekko spada.

[ZT]42931[/ZT]

[ZT]42930[/ZT]