Co z geotermią w Kruszwicy? Na razie brak chętnych wśród firm

• W piątek opublikowano nowy przetarg dotyczący realizacji zadania pt. „Wykonanie otworu geotermalnego Kruszwica GT–1 dla rozpoznania zasobów złóż wód termalnych z utworów dolnej jury w rejonie Kruszwicy”.Poprzedni przetarg nie wzbudził zainteresowania firm, które mogłyby wykonać to zadanie.

• Przypomnijmy – o geotermii pisaliśmy już wielokrotnie. Tym razem okazało się, że powodem unieważnienia przetargu był brak chętnych podmiotów do realizacji tego zadania. W efekcie ogłoszono nowy przetarg. Tym razem termin składania ofert mija 14 sierpnia.

Czego dotyczy inwestycja?

Inwestycja dotyczy wykonania otworu geotermalnego Kruszwica GT–1 w celu rozpoznania zasobów złóż wód termalnych z utworów dolnej jury w rejonie Kruszwicy.

Główne założenia projektu to wiercenie otworu geotermalnego o głębokości około 3290 metrów (+/–10%) w celu poszukiwania i rozpoznania wód termalnych, prace obejmują m.in. przygotowanie terenu, wykonanie odwiertu, badania geofizyczne i hydrogeologiczne, pobór prób wody i gazów, montaż pompy głębinowej, w przypadku znalezienia odpowiednich zasobów otwór zostanie przygotowany do eksploatacji.

W razie niepowodzenia otwór zostanie zlikwidowany, a teren zrekultywowany. Czas realizacji wynosi 14 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Małe szanse?

Przed kilkoma laty dr inż. Marian Kiełt, zmarły w 2021 roku, opracował pracę pt. „Wody geotermalne w województwie kujawsko-pomorskim”.

W podsumowaniu zawarł odważną tezę – poszukiwaczom wód geotermalnych zalecił wziąć zimny prysznic.Zauważył, że poszukiwania wód geotermalnych, zwłaszcza o wysokiej temperaturze (powyżej 110°C), mogą być ryzykowne ze względu na koszty wierceń, złożoność budowy geologicznej regionu (np. obecność wysadów solnych) oraz niepewność co do zasobów i ich opłacalności.

Praca została oparta na wcześniejszych opracowaniach autora [4–8] oraz dostępnej literaturze zawodowej [1–3, 9–20]. Dotyczy ona województwa kujawsko-pomorskiego. Na jego obszarze odwiercono kilkadziesiąt otworów o głębokościach przekraczających 1800 m, w tym kilka o głębokościach powyżej 5000 m.

Autor w swojej pracy określił szczegółowe wymagania, jakie muszą zostać spełnione, aby wody wgłębne mogły być wykorzystane w różnych celach.Dla zastosowań balneologicznych i rekreacyjnych kluczowe jest, by poziom wodonośny miał miąższość co najmniej 25 metrów, a skały charakteryzowały się odpowiednią porowatością (ponad 20%) i wysoką przepuszczalnością. Skały te nie mogą być zbytnio zailone, a ich geometria powinna być płaska lub soczewkowata. Ważna jest również niska mineralizacja wód oraz temperatura w zakresie 35–40°C – istotna dla zastosowań leczniczych i rekreacyjnych.

Dla zastosowań grzewczych wymagania są jeszcze bardziej rygorystyczne. Poziom wodonośny powinien mieć miąższość minimum 50 metrów, a geometria skał powinna być wyłącznie płaska. Porowatość skał powinna wynosić co najmniej 18%, a dla początkowego ruchu wody – minimum 12–13%. Konieczna jest wysoka przepuszczalność i niska mineralizacja wód przy temperaturze minimum 80°C. Dodatkowo otwory poboru i zatłaczania wody muszą być oddalone od siebie o co najmniej 1 kilometr, z zapewnieniem ich hydraulicznej łączności.

Do zastosowań w budowie elektrowni geotermalnych wymagania są najbardziej restrykcyjne. Poziomy wodonośne muszą osiągać temperatury powyżej 120°C, co w przypadku województwa kujawsko-pomorskiego – szczególnie na wschód od Wisły – jest bardzo trudne do osiągnięcia ze względu na ograniczenia geologiczne i brak szczegółowych badań. Ich brak zwiększa ryzyko natrafienia na nieodpowiednie struktury geologiczne, takie jak wysady solne, strefy uskokowe czy obszary wyniesione.

Autor analizował dostępne dane geofizyczne i geologiczne – w tym dane grawimetryczne, sejsmiczne oraz otworowe – aby ocenić potencjał eksploatacji zasobów geotermalnych w regionie, w tym także w rejonie Kruszwicy.

Przeprowadzone badania sejsmiczne, choć ogólne, dostarczyły kluczowych informacji o budowie podłoża geologicznego. W okolicach Kruszwicy, na podstawie dwóch otworów badawczych, stwierdzono obecność kredy o zmiennej miąższości, co wskazuje na zróżnicowaną strukturę stratygraficzną.Brak szczegółowych badań sejsmicznych i grawimetrycznych dla samego miasta Kruszwica ogranicza możliwość precyzyjnej oceny jego potencjału geotermalnego.

Dodatkowe trudności wiążą się z obecnością wysadów solnych, które mogą komplikować lokalizację zasobnych poziomów wodonośnych. W związku z tym autor podkreśla konieczność przeprowadzenia dokładniejszych badań w tym rejonie.

Charakterystyczna dla województwa kujawsko-pomorskiego budowa geologiczna wskazuje na dużą zmienność stratygraficzną i skomplikowaną strukturę tektoniczną.

Strefa Tornquista–Teisseyre’a (T–T), przebiegająca przez region, wyznacza granicę między głównymi jednostkami geologicznymi i odgrywa kluczową rolę w ich budowie.W rejonie Kruszwicy występują osady kredowe i jurajskie, ale ich potencjał jako kompleksów wodonośnych jest nierozpoznany. Obecność wysadów solnych może wpływać na lokalne warunki temperaturowe i hydrauliczne, a jednocześnie utrudnia ocenę potencjału geotermalnego. Brak szczegółowych badań w okolicach Kruszwicy ogranicza możliwość dokładnej oceny przydatności tego terenu do eksploatacji wód geotermalnych.

– Kto w województwie kujawsko-pomorskim chce poszukiwać wód geotermalnych (o temperaturach wyższych niż 110°C) o zasobach przemysłowych, powinien najpierw zafundować sobie zimny prysznic – czytamy na końcu pracy dr inż. Mariana Kiełta.

Umowa z NFOŚiGW

Przypomnijmy – Kruszwica podpisała umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotyczącą realizacji projektu „Wykonanie otworu geotermalnego Kruszwica GT–1”.Inwestycja została rozpoczęta w poprzedniej kadencji.

Umowę podpisali Burmistrz Kruszwicy Mikołaj Bogdanowicz oraz Skarbnik Gminy Anna Kruszka.Projekt, którego początki sięgają wniosku złożonego w 2022 roku, uzyskał 100% dofinansowania z NFOŚiGW. Jego koszt wynosi ponad 25 milionów złotych i na tym etapie nie obciąża budżetu gminy.

[ZT]44331[/ZT]

[ZT]44330[/ZT]

[ZT]44321[/ZT]