Kruszwickie adresy z przeszłości: Kamienica przy Kasprowicza i mistrz murarski Peltz

14:08, 06.04.2025 Aktualizacja: 14:13, 06.04.2025

Skomentuj

Zapraszamy na nowy cykl materiałów na portalu MojaKruszwica.pl. Zarówno w sobotę, jak i w niedzielę będziemy publikować historie kruszwickich kamienic.
Prezentowane informacje pochodzą z dokumentów publicznych, archiwów państwowych oraz ksiąg wieczystych spisywanych przez urzędników w XX wieku.
Dziś zapraszamy na czternastą część naszego cyklu. Dzięki dokumentacjom konserwatorów zabytków przenosimy się na ulicę Kasprowicza, gdzie do dziś znajduje się eklektyczna kamienica z 1900 roku.

Obiekt powstał około 1900 roku jako budynek mieszkalny, wielorodzinny. Jeszcze w latach 70. XX wieku w większości należał do Urzędu Miasta. Z kamienicą wiąże się historia Kazimierza Peltza, murarskiego mistrza.

Właścicielem nieruchomości od 1900 do 1936 roku był mistrz murarski Kazimierz Peltz, jednocześnie budowniczy mieszkalnego domu. W 1914 roku właściciel otrzymał zezwolenie na postawienie przybudówki do budynku głównego. W 1932 roku na terenie posesji znajdował się warsztat
stolarski i lakierniczy oraz przedsiębiorstwo przewozowe. W budynku mieściło się w sumie 17 izb mieszkalnych, 7 kuchni i 36 lokatorów oraz ogród 40 m2. Po roku 1936 obiekt stał się własnością Elżbiety Krzyczkowskiej. Data w szczycie ryzalitu frontowego wskazuje na 1900 rok.

Opis z 1977 roku

Budynek nadal istnieje i znajduje się wzdłuż pierzei ulicznej. Zgodnie z dokumentacją z lat 70. XX wieku był to obiekt murowany, tynkowany, 1-piętrowy z mieszkalnym poddaszem. Dach miał wówczas formę dwuspadową i był kryty papą. Budynek założony był na planie nieregularnego prostokąta, z ryzalitami.

Elewacja frontowa posiadała dwa ryzality przykryte osobnymi daszkami dwuspadowymi. Ściany utrzymane były w stylistyce pseudorenesansowej – w parterze rustykowane, w wyższych kondygnacjach z boniowanymi narożnikami. Piętra oddzielał podwójny gzyms kordonowy, a otwory okienne rozmieszczono rytmicznie – 10 osi od frontu – i zwieńczono w parterze nadokiennikami zamkniętymi półkoliście i trójkątnie, w układzie alternacyjnym. W szczycie jednego z ryzalitów znajdowała się data 1900 r.

Wewnątrz zachowana była drewniana stolarka drzwiowa i okienna oraz drewniane schody. Budynek posiadał instalację elektryczną, a ogrzewanie było piecowe. Według dokumentów z lat 70. XX wieku budynek posiadał kubaturę 2613 m³ oraz powierzchnię użytkową 891 m². Zarówno pierwotnie, jak i w tamtym okresie, pełnił funkcję mieszkalną. W dokumentacji technicznej z tamtego okresu wskazano, że stan techniczny obiektu był średni, a najpilniejszym postulatem konserwatorskim był bieżący remont budynku.

Warto wiedzieć:

Kazimierz Peltz był mistrzem murarskim działającym w Kruszwicy na początku XX wieku. Ponadto, pełnił funkcję członka zarządu Ochotniczej Straży Pożarnej w Kruszwicy,