Śruby kulowe zyskują coraz większe uznanie i popularność, nie tylko w warsztatach specjalistycznych, ale także w domu. Najczęściej jednak wykorzystuje się je w różnych gałęziach przemysłu. Okazują się bowiem przydatne wszędzie tam, gdzie liczy się zapewnienie kontroli nad ruchem siłownika przy niskim tarciu. Wśród zastosowań wymienia się zastosowanie w obrabiarkach, robotach i precyzyjnym sprzęcie montażowym, a śruby kulowe o wysokiej precyzji – przy produkcji półprzewodników. Jaka jest charakterystyka tych śrub?
Śruby kulowe zaliczane są najczęściej w ofertach producentów do działu technika liniowa. Dzięki swojej budowie i obecności specjalnej nakrętki tworzą przekładnię kulową. Śruba toczna zakończona jest precyzyjnie wykonanym gwintem kulowym, który współpracuje z nakrętką kulową. Cały mechanizm zazwyczaj poddawany jest obróbce termicznej w procesie produkcji, czego efektem jest wysoka jakość wykonania. Śruby toczne doprowadzają do zmiany ruchu obrotowego w ruch liniowy. Możliwe jest to przez obecność odpowiedniej nakrętki i elementów tocznych.
Śruba kulowa wraz z nakrętką i przekładnią kulową z powodzeniem być zastosowana w wielu dziedzinach przemysłu podobnie jak śruba mikrometryczna, śruba trapezowa czy inne śruby nierdzewne. Modele o średnicy 120 mm mogą być wykorzystywane w dużych maszynach przemysłowych Z kolei śruba kulowa w mniejszym rozmiarze sprawdza się w urządzeniach precyzyjnych oraz niewielkich. Przekładnie kulowe i inne jej elementy pozwalają na pracę maszyn i obrabiarek CNC.
Śruby kulowe znane są także jako pociągowe, stosowane przede wszystkim w osiach pionowych urządzeń, które wymagają dużej precyzji pozycjonowania i płynności pracy przy wysokich prędkościach. Ich główną zaletą jest wysoka sprawność w porównaniu do śrub trapezowych. Co istotne, wysoka sprawność nie umożliwia jednak zachowania samohamowności układu. Dlatego też koniecznie należy stosować dodatkowe zabezpieczenia – najczęściej jest to specjalny hamulec.
Dobór śrub kulowych jest dosyć prosty, wymaganych jest kilka głównych parametrów:
- długość robocza,
- prędkość liniowa,
- długość całkowita,
- obciążenie,
- charakterystyka i pozycja pracy,
- rodzaj łożyskowania.
W przypadku, gdy występują bardzo duże prędkości i duże długości robocze, sprawa nieco się komplikuje. W takiej sytuacji niezbędne jest wybranie złotego środka pomiędzy średnicą a skokiem gwintu, aby uzyskać odpowiednie gabaryty przekładni kulowej. W trakcie użytkowania mechanizmu należy zwracać uwagę na ewentualnie występujący hałas i możliwe wibracje pochodzące z nierównej pracy nakrętki kulowej albo nie osiowej śruby. W razie wystąpienia jednego lub drugiego należy szybko reagować, by wyeliminować następstwa spowodowane uszkodzoną śrubą, lub nakrętką kulową.
