Łagiewniki. Od śmierci uratował go różaniec

artykuł sponsorowany 07:53, 25.09.2020 Aktualizacja: 05:22, 21.10.2025

24 września 1939 roku niemieccy żołnierze dokonali egzekucji na 36 zmaltretowanych, ledwo żywych mieszkańcach Kruszwicy i okolic. Relacja świadków tej makabrycznej zbrodni pozwala na jej odtworzenie.

Relacja grabarzy została spisana przez Maksymiliana Łangowskiego w latach 60-tych. Osób, które widziały zbrodnie łagiewnicką mogło być około ośmiu. Nie wszyscy jednak wrócili do swoich domów. Los większości jest nieznany.

- Grabarze otrzymali polecenie ułożenia ciał w grobie. Niejedna z ofiar dawała jeszcze znaki życia, otwierając usta, z których bryzgała krew. Żołnierze przynaglali grabarzy w zasypywaniu grobu, sami zaś przyglądali się tym czynnościom, palili papierosy i raczyli się winem - czytamy w artykule Łangowskiego.

Okazuje się, że wśród osób, które widziały egzekucję i uczestniczyły w układaniu ciał był Tadeusz Mazalon. Urzędnik gospodarczy, wcześniejszy Powstaniec Wielkopolski choć nie przeżył do końca wojny, swoimi relacjami zdążył podzielić się z rodziną. Od nieznanego losu na łagiewnickim polu miał uratować go różaniec.

Z dokumentacji i relacji krewnych Tadeusza Mazalona wynika, że był jednym z grabarzy uczestniczących w pochówku osób zamordowanych przez niemieckich żołnierzy. Jak przekazał rodzinie Tadeusz Mazalon, od nieznanego losu uratował go różaniec, który pokazywał jednemu z żołnierzy uczestniczących w zbrodni. Podkreślał że jest wierzący. Zakłopotanie na twarzy jednego z żołnierzy spowodowało zmianę decyzji plutonu egzekucyjnego. Tadeusz Mazalon z innymi osobami został zwolniony do domu. O wydarzeniach w Łagiewnikach mieli zakaz opowiadać. Los pozostałych kilku grabarzy jest nieznany.

Wolność Tadeusza Mazalona nie trwała jednak długo. Z dokumentacji udostępnionej przez rodzinę wynika, że został aresztowany w domu w Gocanowie już 26 września. Jego nazwisko widniało na jednej z list osób do aresztowania za tzw. "działalność narodową", do której mógł należeć m.in. udział w Powstaniu Wielkopolskim. Dodajmy, że Tadeusz Mazalon 25 kwietnia 1938 roku został odznaczony Krzyżem Złotym za Zasługi w uznaniu zasług położonych dla Związku Powstańców i Wojaków oraz na Polu Pracy Społecznej.

Tadeusz Mazalon urodził się 5 czerwca 1898 roku w Chełmiczkach. Z zawodu administrator. Przed wojną i w czasie wojny urzędnik gospodarczy. Do więzienia w Inowrocławiu trafił 26 września. Przebywał tam do 18 lutego 1940 roku. Końca wojny nie doczekał. Zmarł na wygnaniu 1 września 1944 roku w Chyliczkach pod Warszawą.

[DAWNY]1601013146128[/DAWNY]

Tegoroczny Marsz Patriotyczny Kruszwica-Łagiewniki upamiętniający ofiary tragicznego września 1939 roku rozpocznie się o 15:30 28 września 2020 (poniedziałek) Mszą Świętą w kościele św.Teresy od Dzieciątka Jezus w Kruszwicy.

komentarze (3)

Dodaj komentarz

Sbc Sbc17:11, 25.09.2020

4 0

Kronikę Kruszwicy pisał Pan Nowiński (widziałam ją, w czasach licealnych, koleżanka krewna tego Pana przyniosła ją do szkoly). Mój ojciec i wujek byli świadkami tego mordu (byli grabarzami) i pamiętam jak ten Pan przychodził do mojego ojca i spisywał jego wspomnienia. Niestety ja niewiele wiem.

17:11, 25.09.2020

Wyświetl odpowiedzi:0

Odpowiedz

miza miza21:01, 26.09.2020

0 0

Chyba było trochę inaczej....

21:01, 26.09.2020

Wyświetl odpowiedzi:1

wojak wojak21:57, 26.09.2020

tzn?

21:57, 26.09.2020

Użytkowniku, pamiętaj, że w Internecie nie jesteś anonimowy. Ponosisz odpowiedzialność za treści zamieszczane na portalu mojakruszwica.pl. Dodanie opinii jest równoznaczne z akceptacją Regulaminu portalu. Jeśli zauważyłeś, że któraś opinia łamie prawo lub dobry obyczaj - powiadom nas [email protected] lub użyj przycisku Zgłoś komentarz

Nowe urządzenie wielozadaniowe trafiło do Gminy Kruszwi

W sam raz do prac porządkowych w obejściach pana Mikołaja,bo na pewno taki zamysł na to Chińskie cudeńko jest. Kolejny raz wielkie brawo dla przedstawiciela PISU!!!

Mieszkaniec

02:52, 2025-12-06

Raport: Polacy podzieleni w kwestii wysokości planowany

Niech sobie każdy wydaje ile chce i jak chce. Najgorsze jest to że potem sporo tego się marnuje i jest wyrzucane na śmietnik. Ale tym nawiedzonym ludziom nie przetłumaczysz, bo musi na kupować z czego połowa to rzeczy bez sensu i niepotrzebne. Robią tylko niepotrzebny hałas i tłok, ze normalny człowiek nie może funkcjonować. Sklepy zasrane, parkingi zapchane, ogoleni syf a na to jeszcze świąteczna muza leci żeby tych konsumpcyjnych ułomów jeszcze bardziej zachęcać do wydawania kasy na zbyteczne rzeczy. Straszne to jest i żałosne za razem.

Bartosz Szajkowski

11:43, 2025-12-05

Historia

Łagiewniki. Od śmierci uratował go różaniec

24 września 1939 roku niemieccy żołnierze dokonali egzekucji na 36 zmaltretowanych, ledwo żywych mieszkańcach Kruszwicy i okolic. Relacja świadków tej makabrycznej zbrodni pozwala na jej odtworzenie.

komentarze (3)

Dodaj komentarz

OSTATNIE KOMENTARZE