Kruszwickie adresy z przeszłości: Dawny dom dyrektora cukrowni, dziś przedszkole

21:51, 10.05.2025 Aktualizacja: 21:54, 10.05.2025

Skomentuj

Kontynuujemy nowy cykl materiałów na portalu MojaKruszwica.pl. Zarówno w sobotę, jak i w niedzielę publikujemy historię kruszwickich kamienic i domów.
Prezentowane informacje pochodzą z dokumentów publicznych, archiwów państwowych oraz ksiąg wieczystych spisywanych przez urzędników w XX wieku.
Dziś przywołamy krótką historię budynku, który obecnie służy jako Przedszkole Samorządowe. Zapraszamy na 22. odcinek "Kruszwickich Adresów".

Materiały zdjęciowe w 1977 roku wykonał Wiktor Najder, pomiar i wykreślenie rzutu przedstawiła J. Filipska, a sam obiekt należał wówczas do Cukrowni Kruszwica. Materiał opracowała Barbara Sadurska.

Historia obiektu

Obiekt powstał pod koniec XIX wieku i początkowo pełnił funkcję domu mieszkalnego dyrektora Cukrowni. W dokumentacji z 1901 roku odnotowano działkę zabudowaną o powierzchni 96 arów i 85 m². W 1910 roku pojawiają się zapisy dotyczące domu mieszkalnego, podwórza, ogrodu przydomowego, stajni oraz wozowni.

W 1923 roku wydano zezwolenie na rozbudowę willi dyrektora cukrowni. W 1928 roku wykonano przybudówkę, mającą pomieścić łazienkę oraz pokój mieszkalny. W 1932 roku w dokumentacji odnotowano budynek mieszkalny składający się z 14 izb (pokoi) i jednej kuchni. Teren otaczał ogród o powierzchni 2000 m² oraz sad o powierzchni 1500 m².

Po II wojnie światowej budynek został odnowiony wewnątrz i zaadaptowany na przedszkole, które funkcjonuje w tym miejscu od 1950 roku.

Budynek wzniesiono w stylu historyzmu. Jego kubatura wynosiła 2364 m³, a powierzchnia użytkowa – 696 m². Pierwotnie obiekt był przeznaczony do celów mieszkalnych.

[DAWNY]1746906828182[/DAWNY]

Opis budynku w latach 70. XX wieku

Budynek zwrócony frontem do pierzei ulicznej, założony na planie prostokąta. Murowany, tynkowany, podpiwniczony, dwukondygnacyjny. Elewacja frontowa dziewięcioosiowa z dwuosiowym ryzalitem. Czwarta i piąta oś w parterze stanowią wejście z oknem, ujęte wspólnym obramieniem z pilastrami. Wejście boczne znajduje się w przybudówce od strony elewacji południowej. Od strony północnej – piętrowy, dwuosiowy aneks z 1928 roku. Wszystkie otwory okienne i drzwiowe mają wykroje prostokątne w malowanych opaskach.

Pierwotny wystrój zachował się w postaci frontowego portalu oraz bocznej dobudówki z wejściem. Układ wnętrz dwutraktowy, w amfiladzie. Zachowana stolarka okienna i drzwiowa. Piwnice sklepione odcinkowo na dźwigarach. Dach dwuspadowy, niski, kryty papą. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa.

Budynek wyposażony w instalację centralnego ogrzewania, kanalizację oraz oświetlenie elektryczne.

[DAWNY]1746384394089[/DAWNY]

Opis z 1977 (autor: Barbara Sadurska).

Zdjęcia: Wiktor Najder

Rzut wykreślenie: J.Filipska

[ZT]41524[/ZT]

[ZT]41521[/ZT]

[ZT]41502[/ZT]

[ZT]41264[/ZT]

[ZT]41243[/ZT]

[ZT]41066[/ZT]

[ZT]41059[/ZT]