Kruszwickie adresy z przeszłości: Dom z poł. XIX wieku związany z Michałem Kopańskim

• Kontynuujemy nasz cykl materiałów na portalu MojaKruszwica.pl. Zarówno w sobotę, jak i w niedzielę publikujemy historie kruszwickich kamienic i domów.

• Prezentowane informacje pochodzą z dokumentów publicznych, archiwów państwowych oraz ksiąg wieczystych, spisywanych przez urzędników w XX wieku.

• Tym razem znów jesteśmy na ulicy Niepodległości. Przy dawnej ulicy Świerczewskiego nr 25 znajduje się jednorodzinny budynek mieszkalny. Zabytek powstał w połowie XIX wieku. Przed Wami 28. część naszego cyklu.

Powyższe zdjęcie zostało wykonane w 1977 roku przez Wiktora Najdera. Pomiar i wykreślenie rzutu wykonała Janina Filipska w 1979 roku, natomiast dokumentację obiektu opracowała Barbara Sadurska w 1978 roku.

W latach 70. XX wieku, w trakcie sporządzania dokumentacji, właścicielem obiektu był Kazimierz Nawrocki. Obiekt, jak już wspomniano, został wybudowany w połowie XIX wieku i znalazł się w rejestrze zabytków. Z dokumentacji opracowanej przez Barbarę Sadurską wynika, że budynek przechodził remont w XX wieku. Najstarsza zachowana dokumentacja sięga jednak 1896 roku i dotyczy zezwolenia na budowę bocznego domu mieszkalnego ze stajnią dla cieśli M. Kopańskiego.

Dom został wybudowany w stylu klasycystycznym. Jego kubatura wynosi 499,8 m³, a powierzchnia użytkowa, wpisana w 1978 roku, to 166,6 m². Budynek został opisany jako wymagający remontu kapitalnego. Wśród zaleceń konserwatorskich znalazło się przywrócenie pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej. Ponadto budynki gospodarcze zostały uznane za pozbawione wartości zabytkowej.

Opis konserwatora zabytków:

Budynek usytuowany kalenicowo, wzdłuż pierzei ulicznej. Założony na planie prostokąta. Murowany, częściowo o konstrukcji ryglowej. Tynkowany. Niepodpiwniczony. Parterowy, z mieszkalnym poddaszem. Więźba drewniana, krokwiowo-jętkowa ze stolcami. Elewacja frontowa trójosiowa, z wejściem pośrodku. Dach dwuspadowy, kryty papą. Układ wnętrza dwutraktowy, z sienią na przestrzał. Zachowany zabytkowy komin (pierwotnie „babula”) i drewniane stropy.

[ZT]42931[/ZT]

[ZT]42954[/ZT]

O Michale Kopańskim (1861-1933)

Zasłużony działacz społeczny i narodowy, budowniczy i patriota, który odegrał ważną rolę w rozwoju Kruszwicy na przełomie XIX i XX wieku.

Urodził się 31 sierpnia 1861 roku w Mikorzynie koło Inowrocławia jako syn Szczepana i Konstancji z domu Szczepańskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej kształcił się w latach 1879–1881 w szkole techniczno-budowlanej, zdobywając solidne przygotowanie zawodowe. Swoją karierę rozpoczął przy budowie fortyfikacji w Toruniu, a następnie uczestniczył w wznoszeniu licznych obiektów przemysłowych i sakralnych – cukrowni, koszar i kościołów.

W 1896 roku osiedlił się w Kruszwicy, gdzie pięć lat później, w 1901 roku, założył własny zakład budowlany. Ożenił się z Rozalią Krotoszyńską pochodzącą ze Zbytowa koło Strzelna. Tytuł mistrza cieślarskiego uzyskał w 1919 roku, co stanowiło potwierdzenie jego fachowości i renomy.

Zaangażowany w sprawy społeczne i narodowe, w latach 1918–1919 był członkiem Rady Ludowej w Kruszwicy. Aktywnie uczestniczył w życiu publicznym miasta – był współzałożycielem i członkiem Rady Nadzorczej Banku Ludowego, działał także w Cechu Murarsko-Ciesielskim w Inowrocławiu.

Po I wojnie światowej pełnił funkcje prezesa w Towarzystwie Przemysłowym, Towarzystwie Właścicieli Nieruchomości, Lidze Katolickiej oraz w Kole Stronnictwa Narodowego w Kruszwicy. Przez wiele lat był członkiem Magistratu i przewodniczącym Rady Miejskiej, a jego zaangażowanie w prace komisji miejskich miało istotny wpływ na rozwój Kruszwicy. Pełnił również funkcję rzeczoznawcy budowlanego dla obwodu miasta.

[ZT]43329[/ZT]

[ZT]42713[/ZT]  
[ZT]42283[/ZT]  
[ZT]42093[/ZT]  
[ZT]42082[/ZT]  
[ZT]41890[/ZT]  
[ZT]41872[/ZT]  
[ZT]41687[/ZT]  
[ZT]41529[/ZT]  
[ZT]41502[/ZT]  
[ZT]41264[/ZT]  
[ZT]41243[/ZT]  
[ZT]41066[/ZT]  
[ZT]41059[/ZT]  
[ZT]40905[/ZT]  
[ZT]40887[/ZT]  
[ZT]40706[/ZT]  
[ZT]40686[/ZT]  
[ZT]40488[/ZT]  
[ZT]40470[/ZT]  
[ZT]40285[/ZT]  
[ZT]40278[/ZT]  
[ZT]40114[/ZT]  
[ZT]40061[/ZT]  
[ZT]39894[/ZT]  
[ZT]39874[/ZT]