Kruszwickie adresy z przeszłości: Dawny bank ludowy w Kruszwicy

• Kontynuujemy nasz cykl materiałów na portalu MojaKruszwica.pl. W soboty i niedziele publikujemy historie kruszwickich kamienic i domów.

• Prezentowane informacje pochodzą z dokumentów publicznych, archiwów państwowych oraz ksiąg wieczystych – spisanych przez urzędników w XX wieku.

• Tym razem przyglądamy się dawnemu budynkowi Banku Ludowego. Obiekt znajdował się przy kruszwickim rynku. To już 31. odsłona naszego cyklu. 

Obiekt powstał w latach 1890-1900 roku i dziś niestety nie istnieje. W latach 70. XX wieku dokumentację zdjęciową obiektu przygotował Wiktor Najder. Dokumentację obiektu opracowała w 1978 roku Barbara Sadurska. Pomiar i wykreślenie rzutu zaś J. Filipska w 1979 roku. Obiekt należał do Zarządu Budynków Mieszkalnych Urzędu Miasta i Gminy W Kruszwicy, a od lat funkcjonował tam Bank Ludowy. Od lat Bank Spółdzielczy znajduje się przy ulicy Podgórnej. Opisywana działka była przed laty gminną. Ponad dekadę temu kupiła ją osoba prywatna. 

Dom zbudował stolarz Brandt w latach 1890-1900. Obiekt powstał na miejscu pierwotnego domu parterowego, o czym świadczą dwojakiego rodzaju piwnice. Kolejnymi właścicielami działki i domu był stolarz August Scherer w latach 1852-1866, stolarz Oskar Brandt (1866-1919). Właścicielem kamienicy w 1919 rok został Bank Ludowy. W roku 1910 na działce znajdował się dom mieszkalny ze skrzydłem bocznym, budynek gospodarczy, zajazd dla koni, szopa, podwórze, ogród. Budynek nosił cechy eklektyczne.

[ZT]43782[/ZT]

Charakterystyka nieistniejącej kamienicy w Kruszwicy według dokumentacji z 1978 roku.

Kamienica, której już nie ma, znajdowała się przy północnej pierzei dawnego Rynku w Kruszwicy. Została opisana w dokumentacji z 1978 roku jako obiekt murowany, tynkowany, częściowo podpiwniczony, wzniesiony na planie litery L. Budynek był dwukondygnacyjny, 7-osiowy, z elewacją frontową ujętą w charakterystyczny, pseudobarokowy wystrój sztukatorski, szczególnie zaakcentowany w partii pierwszego piętra.

Kamienica zachowała stolarkę drzwiową i okienną o cechach eklektycznych. Posiadała dach dwuspadowy, pokryty papą. Wewnątrz znajdował się układ dwutraktowy z sienią na osi. W sieni mieściła się drewniana klatka schodowa z tralkami, oddzielona dwuskrzydłowymi drzwiami z kolorowymi szybami. Ogrzewanie w budynku było piecowe. Na piętrze znajdował się jeden piec uznany za godny uwagi.

Piwnice w części frontowej miały dwa typy konstrukcji – po prawej stronie znajdowały się starsze piwnice ze stropami drewnianymi, natomiast po lewej – nowsze, na dźwigarach. Więźba dachowa była wykonana w konstrukcji krokwiowo-płatwiowej. Na tyłach posesji znajdowały się murowane budynki gospodarcze.

Zgodnie z dokumentacją, pierwotnym przeznaczeniem budynku było użytkowanie mieszkalne. W 1978 roku parter pełnił funkcję biur banku, natomiast pozostała część nadal miała charakter mieszkalny. Kubatura obiektu wynosiła 1152 m³, a powierzchnia użytkowa 288 m². 

W dokumentacji drugiej kamienicy z Kruszwicy, sporządzonej w 1978 roku, odnotowano bardzo zły stan techniczny budynku. Obiekt był znacznie zniszczony od wewnątrz, a wilgoć panująca w piwnicach stwarzała realne zagrożenie dla konstrukcji. Wskazywano, że zalane fundamenty mogą prowadzić do osiadania murów, co z kolei mogło skutkować nieodwracalnymi uszkodzeniami strukturalnymi. Konserwatorzy postulowali przeprowadzenie pilnego remontu generalnego oraz uporządkowanie zabudowy w obrębie podwórza. Szczególny nacisk kładziono na konieczność osuszenia piwnic i powstrzymania dalszej degradacji. Obiekt z czasem rozebrano.

[ZT]43975[/ZT]

[ZT]43971[/ZT]
[ZT]42713[/ZT]  
[ZT]42283[/ZT]  
[ZT]42093[/ZT]  
[ZT]42082[/ZT]  
[ZT]41890[/ZT]  
[ZT]41872[/ZT]  
[ZT]41687[/ZT]  
[ZT]41529[/ZT]  
[ZT]41502[/ZT]  
[ZT]41264[/ZT]  
[ZT]41243[/ZT]  
[ZT]41066[/ZT]  
[ZT]41059[/ZT]  
[ZT]40905[/ZT]  
[ZT]40887[/ZT]  
[ZT]40706[/ZT]  
[ZT]40686[/ZT]  
[ZT]40488[/ZT]  
[ZT]40470[/ZT]  
[ZT]40285[/ZT]  
[ZT]40278[/ZT]  
[ZT]40114[/ZT]  
[ZT]40061[/ZT]  
[ZT]39894[/ZT]