Zamknij

Bitwa pod Mątwami: Zapomniane miejsce, zapomniana przestroga

14:50, 15.07.2022 Powiat Inowrocławski Aktualizacja: 14:51, 15.07.2022

Dwa dni temu minęła 356. rocznica bitwy u wrót Inowrocławia, pod Mątwami. Była to największa bratobójcza bitwa w dziejach Polaków. Starły się zbuntowane wojska rokoszan Jerzego Sebastiana Lubomirskiego z armią króla Jana Kazimierza. Co takiego wydarzyło się po tragicznym „potopie szwedzkim”, że bohater tamtej wojny, hetman Lubomirski stanął przeciw swemu władcy?

 Jan Kazimierz próbował zreformować zniszczone królestwo. Jednym z najważniejszych elementów zmian miała być nowa forma obioru króla. Elekcja kolejnego władcy miała następować jeszcze za życia monarchy - tzw. elekcja vivente rege.

Brać szlachecka nie chciała się na to zgodzić, obawiając się wpływu władcy na obiór następcy, a w przyszłości powrotu dynastii. Jedno z najświętszych praw szlacheckiego ustroju Rzeczypospolitej - prawo do wyboru króla - zdaniem większości zostało zagrożone. Wybuchł bunt.

[ZT]19794[/ZT]

Siły królewskie liczące 17-21 tysięcy żołnierzy, dowodzone przez hetmanów Stanisława Rewery Potockiego, Jana Sobieskiego oraz Michała Kazimierza Paca, dogoniły pod Inowrocławiem wymykającą się armię buntowników, liczącą 15-16 tysięcy. Krwawe starcie rozegrało się na przeprawie przez Noteć w Mątwach.

Mglistym rankiem, w dniu św. Małgorzaty, pierwsze chorągwie wojsk królewskich rozpoczęły przeprawę przez rzekę. Na drugim brzegu starły się z nadjeżdżającymi od strony Kościelca harcownikami rokoszan. Zapanował chaos, podsycany bitewnym szaleństwem. Cała seria błędów doprowadziła do tragedii.

[ZT]19747[/ZT]

Wojska królewskie zostały pozbawione dowództwa (hetmani przeprawiali się na końcu) wpadły w panikę i zaczęły się wycofywać. Oddziały dragonów, które nie zabrały rydli-szpadli umożliwiających okopanie się i walkę pieszo - właściwą dla tych strzeleckich oddziałów - zostały stratowane przez swoich.

[DAWNY]1657889366156[/DAWNY]

Chaos i brak orientacji wojsk królewskich wykorzystali dowódcy rokoszan Krzysztof Grzymułtowski, Achacy Pisarski, Aleksander Polanowski i Jerzy Zarudny, uderzając frontalnie na dotychczas przeprawione przez Noteć wojska królewskie. Jan Sobieski cudem uniknął śmierci. Został uratowany przez jednego ze swoich żołnierzy, kiedy wpadł do rzeki i zaczął tonąć. 

Przyparte do bagnistych brzegów Noteci wojska królewskie nie były w stanie kontratakować. Potyczka trwała podobno zaledwie kwadrans.

[ZT]19631[/ZT]

Król Jan Kazimierz z drugiego brzegu mógł jedynie bezczynnie patrzeć na tragedię, która zaczęła się zaraz po walce. Zwycięzcy buntownicy zaczęli mordować jeńców, często sąsiadów i znajomych. Zginęło około 4000 żołnierzy królewskich. W większości zostali bestialsko zamordowani, a jak podają źródła, niektóre trupy miały aż 40 cięć szablą.

Wody Noteci zabarwiły się na czerwono. Zamordowani rycerze stać się mieli legendarnym legionem śpiącego wojska, gotowego powrócić w najtrudniejszym momencie dziejów Polski. Ich śmierć i tragedia mątewska do dzisiaj nie zostały właściwie upamiętnione. 

[ZT]16015[/ZT]

13 lipca 1666 r. pod murami Inowrocławia rozpoczął się upadek I Rzeczypospolitej.

Przejeżdżając przez most w Mątwach nie pamiętamy, że w odmętach rzeki śpią rycerze. Do dzisiaj nie ma pomnika, choćby krzyża nad symboliczną mogiłą zmarłych.

[ZT]13945[/ZT]

(Powiat Inowrocławski)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(14)

RegionalistkaRegionalistka

5 0

Czy wiadomo gdzie dokładnie rozegrała się bitwa? Czy prawdą jest, że nieprzypadkowe bo związane z nazwą są nazwy kolejnych miejscowości Janowice, Przedbojewice, Tupadły i Mątwy? 15:34, 15.07.2022

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

reo

TJTJ

3 1

Przejeżdżając przez most w Mątwach trzeba pamiętać, że żaden rycerz tam nie śpi bo to sztucznie wykopane ręką człowieka koryto rzeki powstałe setki lat później. Rzeka Noteć w tamtych czasach znajdowała się gdzieś na wysokości ulicy Bagiennej. 16:55, 15.07.2022

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

RegionalistkaRegionalistka

0 0

To już jakiś ślad! 17:08, 15.07.2022


ciekawa tezaciekawa teza

0 1

Ty nawet możesz mieć rację- patrząc na przedłużenie j.Szarlejowskiego i dalej biegnące kanały melioracyjne także wzdłuż obecnej ulicy, której nawet nazwa wskazuje że zbyt twardo tam nie było to by się nawet zgadzało z Twoją sugestią(ja nigdy o tej lokalizacji nie słyszałem) 14:22, 16.07.2022


D.Kurzawa opowie namD.Kurzawa opowie nam

2 1

Coś tam wita, ale niewiele. A może by pan Kurzawa, doktor historii,cos nam tu napisał,bo przecież prawie nad Notecią się urodził i chyba wie nieco więcej niż jakies tam czyjes notatki. No to co panie Darku ,czekamy!!!!!z1 13:07, 16.07.2022

Odpowiedzi:4
Odpowiedz

Ktoś kiedyś Ktoś kiedyś

1 1

Byłem kiedyś na spotkaniu Polskiego Towarzystwa Historycznego, był i Kurzawa. Mądrego niczego nie powiedział, na wniosek jednego z członków aby upamiętnić pomnikiem miejsce bitwy zareagował *%#)!& usmieszkiem, tyle. 09:02, 17.07.2022


Linda oKurzawie mówiLinda oKurzawie mówi

1 0

Bo too wesooły człoowiek byył - tak by Bogus Linda skomentował usmieszek Kurzawy. 14:32, 17.07.2022


Hirek SieniawskiHirek Sieniawski

3 1

Tak urodził się nad Notecią i doskonale pamięta jak pod oknami jego domostwa rozgrywała się bitwa a potem mętna rzeka od przelanej krwi dała nazwę obecnej dzielnicy Inowrocławia, Mątwy. Panie Dareczku pan opowie lepiej o tym jak wojska rokoszan z rajtarami po łąkach błądzili bo z rana mgła była, że im 3 tuziny koni wydusiło. Czekamy ;) 16:37, 17.07.2022


Dbamy o twe zdrowieDbamy o twe zdrowie

1 3

Hirek już po ciebie jedziemy nie bój się, za 5 minut wyjeżdżamy ze Świecia i mała godzinka i jesteśmy u ciebie. Pomożemy ci, będziesz zadowolony. 20:42, 17.07.2022


TJTJ

2 0

Trzeba też pamiętać, że lustro wody Gopła było o blisko 2 metry wyżej i ok. 6 km w każdą stronę dłuższe wg źródeł, a Noteć była zupełnie inną rzeką, bardzo menandrujaca. Noteć w górnym biegu czyli od Gopła, mówiąc w skrócie wyprostowano, skracając drogę wodną o jakieś 30km w XIX wieku. W miejscu bitwy, czyli między górkami Matewskimi, a górkami w Tupadłach wg opisu poruszano się głównie groblami więc wody tam nie brakowało. Do dzisiaj nie ustalono miejsca masowego grobu poległych, a wg różnych źródeł poległo od 3000-4000 królewskich i rokoszan. Szlachta swoich znamienitych synów zabrała, a co z kozakami, litwinami. Podczas prac archeologicznych przy obwodnicy nie odnaleziono grobów masowych z tego okresu. Niektórzy twierdzą, że pochowano ich w okolicach Markowic. Jest bardzo mało opisów bitwy, a dostępne różnią się od siebie. Może kiedyś ktoś znajdzie szablę Sobieskiego, którą stracił uciekając podczas przeprawy?. 11:27, 17.07.2022

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

Lisowczyk Lisowczyk

0 0

Teraz żeś błysnął jprd 16:31, 17.07.2022


Czekamy,czekamy na DCzekamy,czekamy na D

2 0

No to jest juz cos,ale w dalszym ciagu czekamy na post doktora Kurzawy,bo on sie na tym trochę zna jako historyk zawodowy.Niech nam napisze troche prawdy o tym zdarzeniu, a nie tylko w polityce siedzi i w radiu i telewizji. Panie Darku nie daj sie pan prosić, bo skreślimy Pana z honorowego mieszkańca Kruszwicy i wrócimy panu meldunek nad Gopło do Rzeszynka. 14:41, 17.07.2022

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

TJTJ

1 0

Cierpliwości. Już trwają przygotowania do kampanii wyborczej to się wszyscy uaktywnią ze swoimi interpretacjami wszystkiego?. 20:40, 17.07.2022


DaruśDaruś

0 0

Ja nic nie pamiętam bo to było dawno a ja miałem kilka lat. Ale zapytam dziadka ten może coś kojarzyć jak to było. 06:10, 18.07.2022

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

0%