Dwa dni temu minęła 356. rocznica bitwy u wrót Inowrocławia, pod Mątwami. Była to największa bratobójcza bitwa w dziejach Polaków. Starły się zbuntowane wojska rokoszan Jerzego Sebastiana Lubomirskiego z armią króla Jana Kazimierza. Co takiego wydarzyło się po tragicznym „potopie szwedzkim”, że bohater tamtej wojny, hetman Lubomirski stanął przeciw swemu władcy?
Jan Kazimierz próbował zreformować zniszczone królestwo. Jednym z najważniejszych elementów zmian miała być nowa forma obioru króla. Elekcja kolejnego władcy miała następować jeszcze za życia monarchy - tzw. elekcja vivente rege.
Brać szlachecka nie chciała się na to zgodzić, obawiając się wpływu władcy na obiór następcy, a w przyszłości powrotu dynastii. Jedno z najświętszych praw szlacheckiego ustroju Rzeczypospolitej - prawo do wyboru króla - zdaniem większości zostało zagrożone. Wybuchł bunt.
[ZT]19794[/ZT]
Siły królewskie liczące 17-21 tysięcy żołnierzy, dowodzone przez hetmanów Stanisława Rewery Potockiego, Jana Sobieskiego oraz Michała Kazimierza Paca, dogoniły pod Inowrocławiem wymykającą się armię buntowników, liczącą 15-16 tysięcy. Krwawe starcie rozegrało się na przeprawie przez Noteć w Mątwach.
Mglistym rankiem, w dniu św. Małgorzaty, pierwsze chorągwie wojsk królewskich rozpoczęły przeprawę przez rzekę. Na drugim brzegu starły się z nadjeżdżającymi od strony Kościelca harcownikami rokoszan. Zapanował chaos, podsycany bitewnym szaleństwem. Cała seria błędów doprowadziła do tragedii.
[ZT]19747[/ZT]
Wojska królewskie zostały pozbawione dowództwa (hetmani przeprawiali się na końcu) wpadły w panikę i zaczęły się wycofywać. Oddziały dragonów, które nie zabrały rydli-szpadli umożliwiających okopanie się i walkę pieszo - właściwą dla tych strzeleckich oddziałów - zostały stratowane przez swoich.
[DAWNY]1657889366156[/DAWNY]
Chaos i brak orientacji wojsk królewskich wykorzystali dowódcy rokoszan Krzysztof Grzymułtowski, Achacy Pisarski, Aleksander Polanowski i Jerzy Zarudny, uderzając frontalnie na dotychczas przeprawione przez Noteć wojska królewskie. Jan Sobieski cudem uniknął śmierci. Został uratowany przez jednego ze swoich żołnierzy, kiedy wpadł do rzeki i zaczął tonąć.
Przyparte do bagnistych brzegów Noteci wojska królewskie nie były w stanie kontratakować. Potyczka trwała podobno zaledwie kwadrans.
[ZT]19631[/ZT]
Król Jan Kazimierz z drugiego brzegu mógł jedynie bezczynnie patrzeć na tragedię, która zaczęła się zaraz po walce. Zwycięzcy buntownicy zaczęli mordować jeńców, często sąsiadów i znajomych. Zginęło około 4000 żołnierzy królewskich. W większości zostali bestialsko zamordowani, a jak podają źródła, niektóre trupy miały aż 40 cięć szablą.
Wody Noteci zabarwiły się na czerwono. Zamordowani rycerze stać się mieli legendarnym legionem śpiącego wojska, gotowego powrócić w najtrudniejszym momencie dziejów Polski. Ich śmierć i tragedia mątewska do dzisiaj nie zostały właściwie upamiętnione.
[ZT]16015[/ZT]
13 lipca 1666 r. pod murami Inowrocławia rozpoczął się upadek I Rzeczypospolitej.
Przejeżdżając przez most w Mątwach nie pamiętamy, że w odmętach rzeki śpią rycerze. Do dzisiaj nie ma pomnika, choćby krzyża nad symboliczną mogiłą zmarłych.
[ZT]13945[/ZT]
Burmistrz o modernizacji „Rusałki” i zamykaniu szkół: P
W kampanii obiecywał a teraz nie wie czy będą pieniądze. Wtedy wiedział skąd je weźmie? No cóż. Ważne, że prawie 20 tys. BRUTTO przez 5 lat pensji kasuje. Cóż szkodzi obiecać.
Bebe
16:05, 2025-10-25
Burmistrz Kruszwicy: Może McDonald's a może Burger King
Kogo będzie na to stać, jak komunalna za odbiór odpadów chce blisko 50% więcej niż do tej pory. A to oznacza podwyżki podatku śmieciowego. Pytanie czy o 50 czy o 30?%
12:41, 2025-10-25
Burmistrz o modernizacji „Rusałki” i zamykaniu szkół: P
Niedługo w niektórych szkołach będzie więcej nauczycieli i pracowników niż uczniów. Mieszkańcy bronią z jednej strony szkoły, a z drugiej zabierają dzieci i przenoszą do placówek, którym nie grozi widmo edukacji. Ja nie zagłosuje na burmistrza, który boi się likwidacji szkółek, bo nie chce stracić wyborców. Burmistrz nie może za pubiiczne pieniądze pozyskiwać głosy. Podwyżki podatków i tak obrócą się przeciwko niemu.
Eryk
12:37, 2025-10-25
Burmistrz o modernizacji „Rusałki” i zamykaniu szkół: P
Jeden tekst jak zwykle jest na czasie: polityk prawdę ci powie jedynie kiedy się pomyli. A co by nie powiedzieć, to obecny włodarz politykiem był.
Wojtek
09:26, 2025-10-25
6 0
Czy wiadomo gdzie dokładnie rozegrała się bitwa? Czy prawdą jest, że nieprzypadkowe bo związane z nazwą są nazwy kolejnych miejscowości Janowice, Przedbojewice, Tupadły i Mątwy?
3 1
Przejeżdżając przez most w Mątwach trzeba pamiętać, że żaden rycerz tam nie śpi bo to sztucznie wykopane ręką człowieka koryto rzeki powstałe setki lat później. Rzeka Noteć w tamtych czasach znajdowała się gdzieś na wysokości ulicy Bagiennej.
0 0
To już jakiś ślad!
0 1
Ty nawet możesz mieć rację- patrząc na przedłużenie j.Szarlejowskiego i dalej biegnące kanały melioracyjne także wzdłuż obecnej ulicy, której nawet nazwa wskazuje że zbyt twardo tam nie było to by się nawet zgadzało z Twoją sugestią(ja nigdy o tej lokalizacji nie słyszałem)
3 1
Coś tam wita, ale niewiele. A może by pan Kurzawa, doktor historii,cos nam tu napisał,bo przecież prawie nad Notecią się urodził i chyba wie nieco więcej niż jakies tam czyjes notatki. No to co panie Darku ,czekamy!!!!!z1
1 1
Byłem kiedyś na spotkaniu Polskiego Towarzystwa Historycznego, był i Kurzawa. Mądrego niczego nie powiedział, na wniosek jednego z członków aby upamiętnić pomnikiem miejsce bitwy zareagował *%#)!& usmieszkiem, tyle.
1 0
Bo too wesooły człoowiek byył - tak by Bogus Linda skomentował usmieszek Kurzawy.
3 1
Tak urodził się nad Notecią i doskonale pamięta jak pod oknami jego domostwa rozgrywała się bitwa a potem mętna rzeka od przelanej krwi dała nazwę obecnej dzielnicy Inowrocławia, Mątwy. Panie Dareczku pan opowie lepiej o tym jak wojska rokoszan z rajtarami po łąkach błądzili bo z rana mgła była, że im 3 tuziny koni wydusiło. Czekamy ;)
2 3
Hirek już po ciebie jedziemy nie bój się, za 5 minut wyjeżdżamy ze Świecia i mała godzinka i jesteśmy u ciebie. Pomożemy ci, będziesz zadowolony.
2 0
Trzeba też pamiętać, że lustro wody Gopła było o blisko 2 metry wyżej i ok. 6 km w każdą stronę dłuższe wg źródeł, a Noteć była zupełnie inną rzeką, bardzo menandrujaca. Noteć w górnym biegu czyli od Gopła, mówiąc w skrócie wyprostowano, skracając drogę wodną o jakieś 30km w XIX wieku. W miejscu bitwy, czyli między górkami Matewskimi, a górkami w Tupadłach wg opisu poruszano się głównie groblami więc wody tam nie brakowało. Do dzisiaj nie ustalono miejsca masowego grobu poległych, a wg różnych źródeł poległo od 3000-4000 królewskich i rokoszan. Szlachta swoich znamienitych synów zabrała, a co z kozakami, litwinami. Podczas prac archeologicznych przy obwodnicy nie odnaleziono grobów masowych z tego okresu. Niektórzy twierdzą, że pochowano ich w okolicach Markowic. Jest bardzo mało opisów bitwy, a dostępne różnią się od siebie. Może kiedyś ktoś znajdzie szablę Sobieskiego, którą stracił uciekając podczas przeprawy?.
0 0
Teraz żeś błysnął jprd
2 0
No to jest juz cos,ale w dalszym ciagu czekamy na post doktora Kurzawy,bo on sie na tym trochę zna jako historyk zawodowy.Niech nam napisze troche prawdy o tym zdarzeniu, a nie tylko w polityce siedzi i w radiu i telewizji. Panie Darku nie daj sie pan prosić, bo skreślimy Pana z honorowego mieszkańca Kruszwicy i wrócimy panu meldunek nad Gopło do Rzeszynka.
1 0
Cierpliwości. Już trwają przygotowania do kampanii wyborczej to się wszyscy uaktywnią ze swoimi interpretacjami wszystkiego?.
0 0
Ja nic nie pamiętam bo to było dawno a ja miałem kilka lat. Ale zapytam dziadka ten może coś kojarzyć jak to było.