Tadeusz Gawrysiak: Titanic - Boże chroń królową

Titanic to w ówczesnym świecie jeden z największych i najnowocześniejszych i rzekomo niezatapialny statek pasażerski. Symbol potęgi, luksusu budzący dumę i wiarę w nieograniczone możliwości człowieka ale zarazem symbol ogromnej katastrofy i śmierci wielu ludzi, która została  spowodowana brakiem przezorności i małą wyobraźnią dowództwa statku, a może niedbalstwa pełniącej wachtę załogi. Nawet w dzisiejszych czasach bywa ta nazwa symbolem wielkiego rozwoju państwa, gminy albo firmy i nagle rozpoczyna się stopniowy upadek a nawet bezprecedensowa katastrofa. Historia świata i naszego kraju daje na ten temat wiele przykładów.

Tyle gwoli wstępu, a teraz chciałbym się odnieść do niedawnego oświadczenia Urzędu Gminy w którym przewija się problem już wcześniej podnoszony przez obecne władze, jaki był stan gminy gdy kończyłem kadencję w roku 2010 r, a jaki jest w obecnej chwili. Urząd oświadczył, że stan zadłużenia gminy wynosił wtedy 11,9 ml  i to było 22% budżetu a zadłużenie teraz wynosi 8,5 ml czyli 10,5%  a inwestycji przez ostatnie lata   wykonano za kwotę  112 ml.

Stąd wyprowadzono domyślny wniosek, że gmina za obecnych włodarzy spłaciła zadłużenie i jeszcze do tego przeprowadziła szereg inwestycji.

Jak zwykle Urząd pomija niektóre dane, podaje półprawdy, albo stosuje typowe interpretacyjne przeinaczanie faktów aby wprowadzić w błąd niezorientowanych bliżej mieszkańców.

Jak wynika ze sprawozdań finansowych do Ministerstwa Finansów. I do Reg. Izby Obrachunkowej na koniec 2010 r. na koncie gminy było prawie 10 milionów gotówki, tak więc saldo tych kwot wynosiło około 2 ml zł. Te pieniądze były zabezpieczeniem całego szeregu wcześniej  wygranych w konkursach projektów inwestycyjnych a finansowanych w większości z środków unijnych na które zostawiłem podpisane umowy z Urzędem Marszał które obecna władza skwapliwie przypisała na swoje konto. W pierwszej swojej kadencji nie zrealizowała żadnych znaczących własnych projektów, krótko mówiąc te wielomilionowe inwestycje realizowała z pozostawionych  umów i środków finansowych.

Do tego należy zwrócić uwagę, że 2010 r. ja dysponowałem 56 milionowym budżetem a w  2021 r. władze dysponowały przeszło 100 milionowym budżetem, różnica w kwotach wynika z inflacji. Tak na marginesie można zauważyć jak dewastująca i rujnująca dla  naszych osobistych i publicznych finansów może być obecna inflacja, wynikająca w dużej mierze z bezmyślnego drukowania pustego pieniądza jak i świadomego osłabiania złotówki przez NBP na koniec 2020 roku. Wracając do oświadczenia Urzędu uważam za niepoważne wliczanie do ogólnej kwoty inwestycji całego szeregu takich kwot jak :

zakup kosiarki do trawy za 3 tys. zł lub dokumentacji za 6 tys. na realizację kawałka chodnika w sołectwie itp.

Żeby nie nużyć czytelnika szeregiem danych budżetowych wymieńmy najważniejsze rzeczowe inwestycje każdej władzy tym bardziej, że okresy jej sprawowania są prawie  porównywalne.

Zacznijmy przegląd chronologicznie;

* powstanie 4 bloków mieszkalnych na Zagoplu dla około 200 rodzin, kompleksowa modernizacja stadionu i obiektów sportowych w Kruszwicy w związku z Olimpiadą Atlanta -  96, przebudowa ciągu drogowego krajówki przez całe miasto począwszy od Cukrowni Kruszwica aż do skrzyżowania ul. Kościuszki z Kolegiacką łącznie  z wymianą infrastruktury podziemnej, połączenie Kruszwicy z Inowrocławiem światłowodem oraz sześciu wiejskich central telefonicznych byliśmy pierwszą gminą w Polsce, która miała światłowody na terenie wiejskim, wtedy skończył się koszmar połączeń telefonicznych, w 65% z wodociągowano  wieś i w 70% skanalizowano wieś i miasto, dokończeno budowę oczyszczalni ścieków i trzech przepompowni ich stan zaawansowania wynosił  około 50% zbudowano nową szkołę podstawowej na Zagoplu, dokończeno  szkołę w Woli Wapowskiej, nowa sala gimnastyczna w szkole w Chełmcach,  50% udział w budowie sali gimnastycznej na Zagoplu wraz z powiatem, zmodernizowano kompleksowo oświetlenie w całej gminie.

* W ramach Goplańskiego Dziedzictwa; powstało przeszło 4 km ścieżek pieszo-rowerowych wraz z oświetleniem, szczególnie udanym od mostu w kierunku "dzikiej plaży", pierwszy etap odbudowy Zamku, modernizacja amfiteatru, trzy pomosty wodne jeden na półwyspie, drugi na dzikiej plaży trzeci w Złotowie. Pierwsza w Kruszwicy granitowa jezdnia wraz z chodnikami na ul Kolegiackiej, piękne podświetlenie Kolegiaty, parking przed PTTK oraz aleja spacerowa na półw Rzępowskim.

* Projekt inwestycyjny Goplańskie Dziedzictwo  w tym czasie został uznany jako jeden z trzech najlepszych projektów w  woj. kuj-pomorskim ze względu na różnorodność tematyczną oraz jakość merytoryczną. 

* Dalsze osiągnięcia to; pierwsze w woj. kuj-pomorskim Centrum Ratownictwa gdzie straż, policja, oraz pogotowie ratunkowe są usytuowane w jednym miejscu, dwukrotna modernizacja ujęcia wody naziemnymi zbiornikami wody oraz stacją uzdatniania w Kruszwicy, renowacja zewnętrzna starej wieży ciśnień, powstanie rehabilitacji w Ośrodku Zdrowia w Kruszwicy oraz  Astrobaza.

* Poza tym należy zwrócić uwagę, że w tamtym okresie nastąpił bezprecedensowy rozwój sportu kruszwickiego dla którego impulsem była Atlanta - 96, obecnie tylko wioślarstwo reprezentuje dawny poziom. Kultura też miała swój bujny rozwój począwszy od powstania Centrum Ziemowit z nieodżałowanym dyrektorem Ziętkiem oprócz tego bogate dożynki i sołtysiady na wsiach, a teraz nastąpił marazm. Należy wspomnieć także o pokazowym wręcz rozwoju przedszkoli i dobrych wynikach niektórych szkół.

Teraz przejdźmy do osiągnięć obecnych włodarzy miasta;

* rewitalizacja Rynku dokumentacja techniczna była jeszcze wykonana w 2010 r, do tego Marszałek gwarantował ponad 2 ml, miała objąć nie tylko płytę Rynku ale również kamienice a zarazem  pobudzić rozwój gospodarczy, kulturalny i społeczny tego obszaru. Skończyło się to tylko na przebudowie samej płyty i zburzeniu pomnika gdzie gromadzono się na uroczystości patriotyczne, zamiast tego miał powstać nowy pomnik bardziej oddający nowe zmiany historyczne w naszej ojczyźnie oraz fontanna. Nowym władzom nie podobał się mój projekt zlecili nową dokumentację u tego samego architekta która w 95% jest identyczna z poprzednią, dodano kilka miejsc parkingowych a  wzór  placu apelowego z poprzedniej dokumentacji przeniesiono na południową część Rynku, oczywiście zapłacono drugi raz. Za całość wykonania bez nowego pomnika i fontanny zapłacono około 5 ml ale tylko z budżetu gminy bez środków Unii.

* Szczególnie ciekawa jest stylistyka wypowiedzi medialnych obecnych włodarzy, na przykład takie  frazy jak "co zostało zapowiedziane to zostało wykonane", lub "nigdy nie darowałbym sobie aby zmarnować takie bogactwo gminy" to było w kontekście geotermii albo zastępcy "teraz w gminie będziemy realizować program zero waste". Te wypowiedzi mają podkreślać wysoką sprawczość i skuteczność działań  obecnych gospodarzy.

To teraz przyjrzyjmy się tej skuteczności:

* Centrum Sportów Wodnych w Kruszwicy to miało być nowoczesne zaplecze wszystkich sportów związanych z wodą; łącznie z basenem o dumnie brzmiącej nazwie Delfin, na poparcie tego że to jest poważna sprawa zaprezentowano wirtualnie zupełnie przeciętną wizualizację bryły zewnętrznej z obszernymi komentarzami pomysłodawcy. Jak z pomysłu wyszły nici to w następnej kadencji przedstawiono okrojony projekt tylko małego baseniku o wdzięcznej nazwie Delfinek razem z nową wizualizacją. Nie powiem zwierzątko to inteligentne i bardzo miłe , tylko do Kruszwicy nie chciało jakoś przyjść.

* Aby błysnąć kreatywnością włodarz na początku pierwszej kadencji wymyślił naukę języka chińskiego na bazie liceum kruszwickiego aby podnieść poziom tej placówki oświatowej. Ówczesna p. dyrektor, a jakże pomysł popierała a gazeta Pomorska w ramach promocji gminy nawet napisała artykuł, że będziemy pierwszą taką placówką edukacyjną w regionie która będzie miała taki język. Jak na dzień edukacji w Kruszwicy mnie zaproszono wyraziłem obawy, że pomysł jest niedorzeczny, to już więcej mnie nie zapraszali, bo rzekomo psuję świetne pomysły włodarza.

Łatwo się domyślić, że z tego nowatorskiego pomysłu kompletnie nic nie wyszło, chyba nic nam już  nie pozostało, jak czekać na Chińczyków.

* Targowisko w Kruszwicy nie będę tego tematu rozwijał powiem tylko Janikowo, Pakość już dawno mają, każde z dofinansowaniem 1 miliona z Unii, a my czekamy jak za budżetowe pieniądze wybudujemy taniej.

* Mieszkania plus, podpisał Dariusz Witczak z Ministerstwem memorandum na realizację w Kruszwicy tak bardzo potrzebnych dla młodych małżeństw mieszkań. Wydawało się że tylko przyklasnąć i czekać na wykonanie. a tu totalna klapa w tym programie nie powstało żadne mieszkanie plus.

* Geotermia w Kruszwicy w Gazecie Pomorskiej włodarz szumnie zapowiada, że on takich bogactw nie zmarnuje które za darmo dostarczą ciepło mieszkańcom i okolicznym zakładom. W dobie obecnego kryzysu energetycznego byłoby to jak znalazł, jak się szybko okazało nie znalazło to żadnego wyrazu w rzeczywistości. Tak się teraz zastanawiam, czy to bogactwo nam ukradli, czy samo uciekło.

* Projekt ścieżki pieszo-rowerowej z Kruszwicy do Inowrocławia został w niewielkim stopniu zrealizowany w Szarleju wraz z powiatem. 

* Rondo, most i obwodnica tutaj jest znaczny postęp w realizacji, rondo jak najbardziej odpowiada teraźniejszym potrzebom i parametrami nie odbiega od innych tego typu. Natomiast zrealizowany most  i projektowana obwodnica nie odpowiada moim zdaniem obecnym standardom w tym zakresie. Normą jest w Polsce że obwodnice  miast w ciągu drogi krajowej są cztero-pasmowe, a nasza projektowana będzie dwu-pasmowa czego dowodem jest zrealizowany most w ciągu dwu-pasmowym. Można  kolokwialnie powiedzieć,  że jak jest pół- most to będzie i pół- obwodnica, co przy tym natężeniu ruchu do Cukrowni i Zakładów Tłuszczowych oraz tranzycie samochodowym aż się prosi aby obwodnica była cztero-pasmowa. Najciekawsze jest to, że tam wąziutki chodnik został wykonany tylko na długość mostu który z obu stron jest zamknięty stałą barierą.  

Niezmiernie bulwersującą sprawą jest zarządzanie majątkiem gminy przez włodarzy gminy i obecną Radę którzy działają zgodnie w myśl zasady: co się da to się sprzeda nieważne za jaką cenę. Weźmy pierwszy z brzegu przykład sprzedaży dwupiętrowego Hoteliku Sportowego za kwotę 1,35 miliona w którym o ile dobrze pamiętam są tam 63 pokoje z recepcją i salą konferencyjną oraz podpiwniczonym zapleczem dla sportowców. W sumie pw. użytkowa wynosi około 2300 m kwadratowych do tego dochodzi działka uzbrojona we wszystkie media jak prąd, woda, gaz, kanalizacja i utwardzona o pow. 0,6 ha. Samorząd do czasu wybudowania nowego zaplecza dla sportowców wymówił sobie zaplecze podpiwniczone  łącznie z mediami prąd woda ciepło za co tylko w tym roku zapłaci nabywcy około 50 tys. Na podstawie przedstawionej wizualizacji nowego zaplecza sporządziłem uproszczony kosztorys tej nowej inwestycji. Powierzchnia użytkowa zaplecza wynosi 340 m kwadratowych do tego przyjąłem koszt budowy jednego metra pod klucz taki jaki na naszym terenie przyjmuje się dla bloków mieszkaniowych, czyli 10 tysięcy zł. To nie jest wygórowana cena. Jak łatwo policzyć całkowity koszt budowy nowego zaplecza będzie wynosił 3,4 ml plus 200 - 300 tysięcy za podłączenie mediów i utwardzenie terenu wokół nowo powstałego budynku.                                                              

Wydaje się, że dość skromnie to policzyłem wystarczy porównać z kosztem dobudowy Urzędu Miejskiego gdzie całkowity koszt wyniósł kilka milionów złotych. Cała ta sprzedaż odbyła się za jednomyślną zgodą Rady i jej przewodniczącego. Po uzyskaniu informacji o tej sprzedaży zadzwoniłem do jednego już z młodego pokolenia radnych i wyraziłem zdziwienie, że zgodził się na tą transakcję otrzymałem mniej więcej taką odpowiedź, iż już jestem trochę starej daty i nie za bardzo rozumiem współczesną gospodarkę rynkową bo w niej coś jest tyle warte ile ktoś chce za to zapłacić. Nie powiem wkurzyła mnie ta odpowiedź i powiedziałem, że jak chce się naprawdę dowiedzieć to niech pójdzie do nowego nabywcy i go zapyta za jaką cenę można  odkupić Hotelik Sportowy to się dowie ile on naprawdę jest wart i oddzwoni. Do tej pory jakoś nie zadzwonił. Tak mówić może tylko radny który nie budował tego Hoteliku, na to poszło 7 najlepszych i największych mieszkań w bloku komunalnym i sporo pieniędzy naszych podatników, lekko radnym przyszło i lekko poszło.

Czy to był tylko odosobniony przypadek, weźmy choćby kolejny przykład, sprzedaż dworku w Popowie w którym mieściła się Szkoła Podstawowa wraz z parkiem na którym rósł piękny starodrzew o powierzchni ponad 2 ha, do tego działka miała szeroki dostęp do brzegu j. Gopła. Całość sprzedano za kwotę ponad 600 tys. zł ponownie za jednomyślną zgodą Rady.

Dla porównania podam warunki sprzedaży działki nieuzbrojonej na którym była stara stodoła przeznaczona do rozbiórki o pow 0,5 ha Biedronce pod budowę supermarketu w Kruszwicy którą osobiście nadzorowałem.

Działkę tą sprzedałem za kwotę 1 miliona zł. do tego p. Ostrowski podpowiedział, że możemy dodatkowo wziąć 100 tys. za krzewy, wiśnie i jakieś rachityczne drzewa. Ostatecznie Biedronka zapłaciła 1,1 ml i jeszcze na swój koszt rozebrała stary budynek który groził zawaleniem. 

Do tego trzeba zauważyć, że ja działkę sprzedałem za kwotę o prawie  50%  wyższą niż wycena biegłego natomiast Witczak sprzedając Hotelik chyba dwukrotnie ją obniżał. Te obie transakcji dzieli 9 lat różnicy, żeby je dokładnie porównać trzeba kwotę 1,1 ml zł pomnożyć o 90% inflację to wtedy wartość mojej sprzedaży wyniosłaby 2 ml. Jak się widzi takie zarządzanie majątkiem gminy to ręce opadają, to jest zwykła niegospodarność, nie chcę tego dalej komentować pod co to może podlegać.

Ale, żeby czytelnik nie odniósł wrażenia, że to są moje tylko subiektywne oceny to za poważnym ekonomiczno-prawnym dziennikiem jakim jest Rzeczpospolita przytoczę najbardziej prestiżowy obecnie ranking samorządów w Polsce. Jest tam powołana kapituła pod przewodnictwem prof. Buzka która ocenia działania i efektywność wszystkich samorządów w czterech kategoriach: trwałość ekonomiczna, dbałość o środowisko, trwałość społeczna oraz w zakresie jakości zarządzania samorządem i jego finansami. Ocenę w tych czterech kategoriach dokonuje się na podstawie 50  wskaźników po analizie budżetów gmin i sprawozdań finansowych składanych do Reg.Izby Obrach. Oraz M. Finansów.

Przytoczę tutaj dane tylko z ostatnich dwóch lat w 2020 r. można było uzyskać maksymalnie 100 pkt a w 2021 roku 107 pkt. Gmina Kruszwica była klasyfikowana w kategorii małe miasta i gminy miejsko- wiejskie w której jest 878 podmiotów. Najlepsze trzy samorządy w 2021 r to; Morawica która uzyskała 90,6 pkt, potem Podkowa Leśna z 85,88 punktami, następnie Miechów 82,14 pkt na ostatnim miejscu jest gmina Nieszawa z wynikiem 24,69 pkt.    

Na pewno internautów ciekawią wyniki Kruszwicy w 2021 r gmina zajęła 688  miejsce z 35,65 pkt a w 2020 r miała lokatę 751- szą z 27,44 punktami. Co jednak najciekawsze w zakresie jakości zarządzania gminą i finansami za każdym razem Kruszwica uzyskała 0 punktów!!!   

Jest coś takiego w życiu co ja nazywam "Syndromem Titanica" a polega on na tym, iż kierując państwem, gminą, firmą wiele zależy od wiedzy, umiejętności i inteligencji kapitana, który w tym trudnym otaczającym świecie potrafi obrać właściwy kurs co pozwoli w przyszłości uniknąć zderzenia z górą lodową lub najechania  na rafy. Jeżeli kapitan zawczasu nie zmieni kursu statku to potem można zmieniać kapitanów i już nic nie pomoże Titanic i tak uderzy w górę lodową. Wtedy już nic nie pozostaje jak za Grekiem Zorbą powtórzyć  -  jaka piękna katastrofa.

Mam więc pytanie do naszych mieszkańców , na jakim kursie jest teraz nasza gmina? Z pewnością Państwo wiedzą jaki był ostatni utwór który grała orkiestra na Titanicu gdy już bezpowrotnie tonął, był to hymn Wielkiej Brytanii, ze słowami;

            God save the Queen.............  Boże chroń królową

oby nasz przyszły kruszwicki hejnał nie zaczynał się słowami;

             God save our the Kruszwica...........      Boże chroń naszą Kruszwicę

PS. Aby nie kończyć tego artykułu w tak minorowym nastroju kliknijcie w zdjęcie obok i posłuchajcie dobrze Wam znanej, pięknej melodii i wspaniałych słów, możecie sobie wtedy trochę pomarzyć, że jeszcze może nadejdą lepsze dni dla Kruszwicy.

Autor: Tadeusz Gawrysiak, Burmistrz Kruszwicy w latach 1990-1998 oraz 2002-2010.

[ZT]18683[/ZT]

[ZT]18855[/ZT]

[ZT]18669[/ZT]