Kruszwica, 1948 r. Zespół fotografii wykonanych w 1948 roku, przechowywany w Narodowym Archiwum Cyfrowym dokumentuje codzienne życie handlowe Kruszwicy w pierwszych latach powojennych. Utrwalono na nich ruch uliczny z udziałem furmanek, handel targowy oraz zabudowę miejską z wyraźnie eksponowanymi szyldami spółdzielczymi.

Na zdjęciach widoczne są wozy konne przewożące płody rolne oraz towary, poruszające się po brukowanych ulicach miasta. Handel odbywa się zarówno w przestrzeni otwartej - przy straganach ustawionych wzdłuż ulic - jak i w sąsiedztwie stałych punktów handlowych. W kadrze pojawiają się mieszkańcy miasta oraz przyjezdni rolnicy.

Elementem szczególnie czytelnym są napisy reklamowo-informacyjne na elewacjach budynków. Widoczne szyldy Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Kruszwicy oraz Kujawskiej Spółdzielni Spożywców potwierdzają funkcjonowanie spółdzielczego modelu dystrybucji towarów, charakterystycznego dla realiów gospodarczych końca lat czterdziestych. Spółdzielnie te pełniły rolę pośredników między wsią a miastem, organizując skup zboża oraz sprzedaż artykułów pierwszej potrzeby.

[FOTORELACJA]6133[/FOTORELACJA]

Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Kruszwicy

Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Kruszwicy była częścią ogólnopolskiej sieci spółdzielni tworzonych po 1945 roku w celu odbudowy i uporządkowania handlu wiejskiego oraz zaopatrzenia ludności w podstawowe towary. Spółdzielnie te funkcjonowały na poziomie gminnym i pełniły rolę pośrednika pomiędzy producentami rolnymi a rynkiem lokalnym.

Do podstawowych zadań GS „Samopomoc Chłopska” należał skup płodów rolnych (m.in. zboża), dystrybucja artykułów spożywczych i przemysłowych, a także organizacja zaopatrzenia dla wsi i mniejszych miast. W realiach końca lat czterdziestych spółdzielnie te działały w warunkach silnej regulacji państwowej i stopniowo były włączane w centralnie sterowany system gospodarczy.

Kujawska Spółdzielnia Spożywców w Kruszwicy

Kujawska Spółdzielnia Spożywców reprezentowała inny, starszy nurt ruchu spółdzielczego – spółdzielczość konsumencką, rozwijającą się na ziemiach polskich jeszcze przed II wojną światową. Spółdzielnie spożywców powstawały z inicjatywy mieszkańców miast i miasteczek, aby zapewnić dostęp do towarów po stabilnych cenach oraz ograniczyć rolę prywatnych pośredników.

Po 1945 roku wiele spółdzielni spożywców wznowiło działalność lub zostało reaktywowanych w zmienionych realiach ustrojowych. W drugiej połowie lat czterdziestych ich funkcjonowanie stopniowo podporządkowywano nowemu modelowi gospodarki, co w kolejnych latach prowadziło do reorganizacji, łączenia lub likwidacji niezależnych struktur spółdzielczych.

[ZT]48316[/ZT]

[ZT]48311[/ZT]